Noordplein station Ede-Wageningen | discussie

In de oorspronkelijke tekeningen van het nieuwe station Ede-Wageningen, staat het Noordplein ingetekend als parkachtig gebied. EdesPoort maakt hier ook reclame mee via de grote doeken op hekwerken rond het station. De gemeente is eigenaar van deze grond. Begin 2022 kwam de gemeente met de opmerking dat hier wel '200 appartementen gebouwd zouden kunnen worden.' Dat was een verrassing en niet voor iedereen een leuke. Zo zijn de molenaars van de Keetmolen bang dat de molen nog meer wind wordt afgenomen en de bewoners rond het plein bang voor hun uitzicht. Het braakliggende Kirpestein-terrein (3) op de hoek met de Dr. Ariënsweg wacht ook al decennia op een mooie invulling (wordt eind 2024 aangepakt). Het is één van de rotte kiezen van Ede. Het bestemmingsplan geeft voor (2) aan dat daar een kantorencomplex mag komen, maar dat lijkt uitgesloten. Bij (4) gaat (misschien) een viaduct komen voor fietsers en voetgangers. Het moet een verbinding geven met de World Food Center. In 2025 opent bij (6) een tunnel voor fietsers en voetgangers. Tijd voor een overzicht van wat er zeker en wat er misschien komt. Alle foto's: (c) Allard Bijlsma.


Mogelijk plan | 2024

In november 2024 liep ik tegen dit ontwerp aan, waarschijnlijk afkomstig van de gemeente Ede. Gezien de discussie over de benodigde wind voor de Keetmolen, mag je verwachten dat er op het Noordplein maximaal tot 4 bouwlagen gebouwd kan gaan worden. Dit ontwerp zou zo maar eens een haalbaar plan kunnen zijn.  De locatie is bepaald door de ruimte die overblijft na aanleg van de Westtunnel, de kiss-and-ride en fietsenstalling en de aanwezigheid van 9 monumentale bomen. Ingetekend is ook de fiets/voetgangersbrug over de Klinkenbergerweg. De route loopt globaal langs de historische lijnen van de toegang tot de kazernes, ooit mogelijk vanaf de Stationsweg. De nieuwe fietsbrug sluit aan op de snelfietsroute Ede-Wageningen en voorkomt het moeten oversteken van de Klinkenbergeweg bij stoplichten.

Uitleg bij de legenda: (1)= Stationsweg, (2)= Westtunnel, (3)= kiss-and-ride en fietsenstalling, (4)= geprojecteerde nieuwe fiets/voetgangersviaduct, (5)= geprojecteerde mogelijke bebouwing Noordplein, (6)= Keetmolken, (7)= De Witte Hinde, (8) te bouwen appartementen 'Kirpestein-complex', (9)= exercitieterrein, (10)= ingang station Ede-Wageningen. In dit plan verdwijnt cafetaria Kapa Docie, of het wordt verplaatst naar het gebied  (witte vlakje?) ten noordwesten van (5). Bron: onbekend. 


In het nieuws | 2022

Klik op de afbeelding om naar dit artikel in Ede Stad te springen.


Eén van partijen die over dit plan wil meepraten is de Keetmolen. Als bij (1), (2) en (3) de hoogte in gebouwd gaat worden, zal de molen mogelijk nog te weinig wind kunnen krijgen, om goed te kunnen draaien. Daar liggen echter afspraken over, dus dat kan niet zomaar.

Plangebied

Uitleg bij de kaart: (1)= plek waar mogelijk 200 appartementen zouden moeten komen. (2)= mogelijke kantoortoren in Arboretum De Witte Hinde. (3)= braakliggend terrein voor mogelijk appartementen. (4)= geplande voetgangers/fietsersbrug. (5)= geplande tunnel voor het nieuwe station (nu in aanbouw). (6)= geplande voet-/fietserstunnel (westtunnel) in verlengde van de huidige Stationsweg. (7)= in 2025 (mogelijk) af te breken garage van Wirdum.
Basiskaart: openstreetmap.org.

Het oude Noordplein in beeld

Op het Noordplein stond het inmiddels afgebroken stationsgebouw dat in 1983 opende. Je vond er het busstation, taxistandplaatsen, een buschauffersruimte en een Turkse cafetaria. Er stonden dagelijks gemiddeld zo'n 1000 fietsen onbewaakt en er was een semi-bewaakte overdekte fietsenstalling aan het einde van de Stationsweg. Vroeger was hier ook een parkeerterrein voor auto's, maar daar staat nu het tijdelijke kantoorpand van EdesPoort, die het nieuwe station ontwikkelt. Alle genoemde onderdelen zijn februari 2024 verhuisd naar de ENKA-zijde.

Een deel van de hier gestalde fietsen | 2023

Zicht vanaf de Keetmolenweg | 2023

Zicht richting de Keetmolenweg | 2023

Medio zomer 2024 is alle bebouwing hier afgebroken. In augustus wordt de tunnel onder het spoor ook verwijderd en midden augustus wordt de al gebouwde Westtunnel ingereden. Begin 2025 moeten fietsers en voetgangers door deze tunnel kunnen.


Kapvergunning Amerikaanse Eik

Op het Noordplein van station Ede-Wageningen zijn begin 2024 meer dan 20 bomen gekapt. Dat was nodig voor de aanleg van de nieuwe fietserstunnel in het verlengde van de Stationsweg. Het betreft vooral zieke paarden- en rode kastanjes. Er staan in dit gebied ook 10 monumentale bomen die tot wel 100 jaar oud zijn: 6 esdoorns, drie zomereiken en een Amerikaanse Eik. EdesPoort en de gemeente gaven aan dat daarvan de prachtige Amerikaanse Eik (rechts op de foto) weg zou moeten gaan, om doorgang te kunnen verlenen aan het transport van de tunneldelen, die nu al klaarliggen voor de Frisokazerne. Deze boom stond vroeger in de 'overtuin' van Hotel De Witte Hinde. Volgens de gemeente is de boom ook ziek, maar dat zie je er als leek niet aan af. Na het indienen van een 'zienswijze' door omwonenden, is in oktober 2023 besloten deze Amerikaanse Eik wat te snoeien, waarna het transport er zomer 2024 toch langs zal kunnen gaan. Zo zie je, dat een gesprek tussen gemeente en bewoners, ook echt wat kan opleveren.

In november 2023 schreef ik hierover in de kritische online krant 'Edese Vos'. Ik nam als voorbeeld deze boom, om te laten zien dat je als bewoner, mits je met goede argumenten komt, best met de gemeente in gesprek kan gaan over plannen voor bomenkap.

Klik op het artikel om er naartoe te springen.

Nawoord 2024: in 2023 hebben we als omwonenden van het Noordplein, via een zienswijze bezwaar gemaakt tegen de kap van de monumentale Amerikaanse eik uit 1930 (boom 22 op de kaart). Die zou in de weg staan en 'zou toch ziek zijn en snel dood gaan'. Dat in de weg staan bleek mee te vallen en het ziek zijn konden we niet controleren, omdat wij niet beschikten over de 'Boominventarisatie EdesPoort' uit 2021. Sinds kort heb ik die wel en wat schetst mijn verbazing? De boom in kwestie (boom 22) is helemaal niet ziek en behoort zelfs (volgens het rapport van Pius Floris Boomverzorging) tot de bomen met de hoogste levensverwachting (>15 jaar) op het Noordplein. Volgende keer geldt 'eerst rapport zien en dan geloven'. De gemeente gaf wel aan in 2022 ook een wortelonderzoek te hebben gedaan, maar in één jaar tijd kan een gezonde eik niet zo ziek worden, dat die niet meer te redden is. Op dit moment (juli 2024) staat de boom er blakend bij.

Je ziet de eik geheel rechts op de foto | juni 2024.

Situatie juni 2024


Snoeien boom 22 | 9 juli 2024

De gemeente heeft in 2023, bij de bespreking van de ingediende zienswijze, aangegeven dat de boom wel moest worden gesnoeid, om het zware transport in de tweede week van augustus doorgang te kunnen verlenen. Dinsdag 9 juli 2024 was dat zo ver. Er is een flinke hap weggesnoeid, maar hopelijk hebben de omwonenden hiermee toch de boom gered.


Een mogelijk plan voor inrichting | zomer 2023 | 'Schetsboek Atlas van Ede'

Begin 2024 opent het nieuwe station Ede-Wageningen. Medio lente 2023 lag er echter nog geen plan voor de herinrichting van het Noordplein. Ik heb daarom zomer 2023 zelf maar eens wat ideeën op een kaart ingetekend. In mijn optiek moet het gebied een rol spelen in het komen tot een 'Gezonde Stad'. Het moet daarom groen zijn, beschutting bieden en vooral wandelaars de ruimte geven. Zie voor de nummers de bijbehorende kaart. Let op: dit plan is nergens op gebaseerd en op eigen titel bedacht.

Klik op de button om naar mijn schetsboek te gaan


Enkele aan te pakken plekken in beeld

Zicht vanaf het Zuidplein. Dit station is midden 2024 al verdwenen. Hier komt een fiets- en voetgangersdoorgang (6) richting de Stationsweg. Deze fietsroute maakt straks deel uit van de snelfietsroute Ede-Wageningen en kruist hier de snelfietsroute Arnhem-Veenendaal.

Oorspronkelijk zei de gemeente dat dit een parkgebied (1) zou worden; nu heeft men het over de bouw van 200 appartementen ... na enig overleg blijkt het om ongeveer 150 te gaan, omdat de Kirpestein-appartementen (3) worden afgetrokken van de 200. Er ligt nog geen definitief plan.

Deze weg wordt medio 2025 een autoluwe fietsroute, die de gehele Stationsweg zal gaan benutten. [ zie hier ] In de verte komt zomer 2024 een fietstunnel, al voorgebouwd voor de Frisokazerne. Rechts voorbij appartementencomplex De Witte Hinde, is ruimte voor een kantorencomplex (2), maar een groene bestemming lijkt logischer. 


Het bosje naast de Witte Hinde heeft een kantoorbestemming, maar hier staan waardevolle en monumentale bomen (= arboretum): een paardenkastanje uit 1920, valse acacia's uit 1960 en 1980 (foto), een esdoorn uit 1980 en diverse zomereiken uit 1920. Zie hier [ op de geo,ede kaart ]

In de verte moet een nieuw viaduct (4) komen voor fietsers en voetgangers. Die verbindt straks het WFC met de snelfietsroute Ede-Wageningen.

Het Autohuis van Wirdum met garage aan de Stationsweg (7) gaat (hoogstwaarschijnlijk) in 2025 afgebroken worden. Hier komt een volgend appartementencomplex. 


De hoek Stationsweg/Ariensweg | Kirpestein

Ooit zat hier (3) een garage, daarna een mbo-opleiding en nu staat het al een decennium te wachten op een plan. Projectontwikkelaar Kudo uit Veenendaal, heeft een plan ontwikkeld voor dit gebied.  Is nu geen fraaie entree van Ede. 

Dit oude plan is van tafel en juni 2024 is het defnitieve plan goedgekeurd. [ zie verder hier ] Belangrijk is ook dat de Keetmolen in de toekomst voldoende wind blijft vangen om te kunnen draaien. Hier is in 2023 een biotoop-onderzoek naar gedaan.Bron: Kudo 2021.


Fietsviaduct over de Klinkenbergerweg

In de eerste voorlopige plannen is een fietsviaduct gepland over de Klinkenbergerweg, waarmee de vroegere militaire toegangsweg tot de Maurits- en Frisokazerne wordt hersteld. Het viaduct maakt het mogelijk vanaf de doorgaande snelfietsroute Ede-Wageningen, ter hoogte van De Witte Hinde (Stationsweg) af te slaan naar het World Food Center. Ideaal voor fietsers en wandelaars, omdat ze de drukke kruispunten van de Klinkenbergwerg dan kunnen mijden. 

Op het kleine kaartje zie je het viaduct bij (1), lopend over de Klinkenbergerweg (2). Ter hoogte van het vroeger exercitieterrein (3) splitst de route zich met een tak naar de Maurits- en een tak naar de Frisokazerne, zoals dat tot de jaren '70 ook zo was. Bij (3) stond toen nog het LUAS-gebouwHet lijkt erop dat de fietsroute hier definitief komt.

Bron (basis)kaart: WFC.

Uitleg bij de grote kaart: zwart = snelfietsroute Ede-Wageningen langs Stationsweg | blauw = nieuwe fietsroute met viaduct naar WFC | rood = geplande kiss-and-ride bij nieuwe station Ede-Wageningen - geel = looproute WFC vanaf nieuwe tunnel station Ede-Wageningen. (1)= geplande viaduct (nog niet definitief), (2) snelfietsroute (2025), (3) = geplande nieuwe fietstunnel (2025), (4) = geplande nieuwe kiss-and-ride (2025), (5) = toekomstige aansluiting tunnel van station (2024/5).