Dit is een schoolvoorbeeld van een planologische misser: een verkeerd project op de verkeerde plek en totaal verkeerd berekend en uitgevoerd. Was geen onderdeel van een centrumplan, waardoor het decennia binnen een bouwput lag. Binnen de kortste keren (26 jaar) werd het gebouwde complex alweer afgebroken. Helaas heeft dit project ons wel ons markante marktplein met muziekkapel gekost en die fout is niet meer te herstellen. Alle recente foto's: (c) Allard Bijlsma.
De oude situatie
De Hof van Gelderland was een hotel, in het gebouw waar nu de Hema zit. Door de bomen was het een mooie en koele plek. Aan de overzijde van de Grotestraat was een zogenaamde 'overtuin' (rechts) waar later de markt kwam. Bron: Gemeentearchief Ede.
Deze plek was, zeker toen de markt hier kwam, voor Edenaren een centrale ontmoetingsplaats. Met de komst van het winkelcentrum werd de Edenaar dit hart afgepakt. Oudere Edenaren verlangen nog dagelijks naar het gezellige oude marktplein. Bron: Gemeentearchief Ede.
Belangrijkste gebouw op de Markt was het marktgebouw, waar onder meer eieren werden verhandeld. Ongeveer op deze plek zit nu de Mediamarkt. Foto is van eind jaren '60. Bron: Gemeentearchief Ede.
Oude Marktplein in 1972. Rechts de verdwenen muziekkapel. Zicht richting de huidige Hema. Ongeveer op deze plek zit nu de Nettorama-supermarkt (Boni). Bron: Gemeentearchief Ede.
Bouw van het winkelcentrum
Het bouwterrein ligt braak in 1975. Eén van de fouten die men maakte was, dat een veel te groot gebied werd platgegooid, waarna na de opening in 1977 nog steeds geen gezellig winkelhart was ontstaan.
In 1976 wordt het winkelcentrum gebouwd, op het terrein van de vroegere markt. Zo zag de Edenaar het hart van het centrum jarenlang liggen. Bron: Gemeentearchief Ede.
Luchtfoto uit 1980 met links de nieuwe markt en in het midden het winkelcentrum. Goed te zien is hoe onaf het centrum toen was, met een nog te ontwikkelen Achterdoelen. Bron: Gemeentearchief Ede.
Feestelijke opening in 1977. Bron: Gemeentearchief Ede.
Op deze luchtfoto uit circa 1980 is goed te zien dat het winkelcentrum alleen via de passage toegankelijk was. Later is de bebouwing langs de Grotestraat ook afgebroken en is de Torenstraat verlegd, totdat die haakt op de Oude Kerk stond. Bron: Gemeentearchief Ede.
Behalve de Hema, werd alle nieuwe bebouwing in deze foto, nogmaals afgebroken en vervangen door wat er nu staat. Foto: circa 1993.
De Vendet bleek geen echte V&D en de C&A had ook een sterk uitgekleed assortiment te bieden: Edenaren voelden zich er niet toe aangetrokken en gingen (net als mijn ouders) winkelen in Arnhem.
Afbraak van het winkelcentrum
Na de opening bleek de passage veel te krap voor het beoogde aantal bezoekers. De grote winkels, zoals de V&D, vertrokken al snel weer waardoor winkels overbleven die de loop er niet inhielden. Het winkelcentrum bleek een een eenzaam puntje in een nog te ontwikkelen winkelhart. Het gebied rondom ging vlak darna volledig op de schop, waardoor Edenaren liever in Arnhem of Utrecht gingen winkelen. Pas rond 2005 was het centrum weer een beetje op orde.
Vlak voor de sloop in 2003, 26 jaar na de opening. De passage was toen al grotendeels leeg. Bron: Gemeentearchief Ede.
In 2004 werd onder de huidige markt een parkeergarage aangelegd. Op de achtergrond is te zien hoe de Hof van Gelderland werd afgebroken. Het witte gebouw links in de Hema. Bron: Gemeentearchief Ede.
De huidige situatie
Het vroegere hotel staat er nog. In het kader van de gevelaanpak, zou het mooi zijn als dit front weer in een deels oude staat zou worden teruggebracht. Links van de Hema is ook alle oude bebouwing verdwenen.
Links de nieuwe bebouwing op de plek van het in 2003 afgebroken winkelcentrum. De bebouwing rechts vervangt de naast de Hema gepleegde (ook mislukte) nieuwbouw.
Zicht vanaf de Oude Kerk in 2022. Met blauw heb ik het afgebroken winkelcentrum 'Hof van Gelderland' aangegeven. Het huidige winkelcomplex is dus veel groter nu en erboven zijn woonappartementen gekomen. Parkeren doet men op het dak.
Net als bij de oude Hof van Gelderland, is ervoor gekozen voor het nieuwe gebouw een klein horecagebouw te plaatsen.
De winkels zijn nu niet meer vanaf een passage, maar via de Grotestraat bereikbaar.
De Torenstraat werd verlegd, waardoor een betere loopverbinding ontstond van de voor- naar de achterzijde van het complex.
De in het oude Hof van Gelderland kale achterzijde, werd nu opgevuld door een winkelrij, wat een flinke verbetering is. Een aantal jaren terug is ook het marktterrein aangepakt.