Bosgebieden rond Ede | Toen en nu
Hieronder een selectie van inkijkjes in het uitgebreide aanbod van bos- en heidegebied rond Ede. De meeste bossen hoorden tot in de 20e eeuw bij een landgoed en zijn daarna verkocht aan bijvoorbeeld de gemeente Ede (Edese Bos) of een natuurorganisatie (Sijsselt, Landgoed Hoekelum en Planken Wambuis). Alle recente foto's: (c) Allard Bijlsma.
De Sijsselt
TOEN: circa 1960. Ansichtkaart. Het oudste bos bij Ede.
NU: 2021. Beelden uit 'het Paradijs'.
De Sysselt (uitspraak: Siesselt) is een bosgebied ten oosten van Ede in de Nederlandse provincie Gelderland. Het natuurgebied met een oppervlakte van 350 ha is sinds 1954 eigendom van Gelders Landschap & Kastelen. In 1437 wordt de Sysselt voor het eerst met name genoemd. In 1841 werd begonnen met de aanleg van de Rhijnspoorweg. Dat betekende een doorsnijding van het zuidelijk deel van de Sysselt. Vanaf 1942 vonden de werkzaamheden voor de aanleg van "het Hazenpad" (de tegenwoordige A12) plaats. Dat betekende opnieuw een doorsnijding. Bron: Wikipedia.
Edese Bos
TOEN: onbekend
NU: 2021
Het Edese bos ligt ten noordoosten van de bebouwde kom van Ede met als grenzen de Zonneoordlaan, de Hessenweg en de Eder Heide. Het bosgebied wordt door de Apeldoornseweg in een oostelijk en een westelijk gedeelte verdeeld. Het Edese bos is een zeer oud bos en wordt al in 1512 genoemd in een in dat jaar opgestelde boswet. Het bos was toen in handen van dertien hoeven (eigenaren). Aan het hoofd stond de houtrichter, eigenaar van de boerderij Slijpkruik en als zodanig in bezit van een hoeve hout in het bos. Carel van Arnhem, heer van Kernhem, werd door koop van de Slijpkruik in 1607 houtrichter. Daarna traden als heer van Kernhem op: de graven Van Wassenaar (1651), vervolgens baron van Heeckeren (1850) en vanaf 1888 graag Bentinck. De graaf van Wassenaar en baron van Heeckeren kochten de andere hoeven geleidelijk aan op en zo kregen zij meer macht en invloed. In 1878 kwamen alle aandelen in hun handen. Bron: Geografisch wandelen.
TOEN: onbekend. Ingang Edese Bos bij Kreelse weg.
Rechts de boswachterswoning. Die staat hier nu nog.
NU: 2021. Rechts de Kreelse weg, links fietspad richting de Eder Heide.
We zijn net voorbij de vroegere boswachterswoning.
TOEN: onbekend. Gebied dat nog steeds bekend staat als 'het Doolhof'.
Nu: 2021. Doolhof nu (2).
Beuken zijn kenmerkend voor het Edese Bos.
Drinkplaats aan begin van de Kreelse Weg (1)
Planken Wambuis
Toen: onbekend.
NU: 2021
Planken Wambuis is een natuurgebied op de Veluwe dat grotendeels is begroeid met bos en heide. Een deel bestaat nog uit open stuifzand. In het gebied liggen ook oude landbouwgronden, enkele grafheuvels en het gehucht Mossel. In Planken Wambuis komt al lange tijd bewoning voor; de oude landbouwgronden rond boerderij de Mossel zijn al vanaf ongeveer 1500 in gebruik. De geschiedenis van het gebied is nauw verbonden met het Kasteel Rosendael. Dit was ooit het bezit van de graven en hertogen van Gelre. Sinds 1536 is het bijna vier eeuwen zonder onderbreking in het bezit geweest van een adellijke familie. De opbrengsten van Planken Wambuis (o.a. uit pacht van de boerderijen en houtverkoop) kwamen ten goede aan het kasteel. In 1934 verwierf een beleggingsmaatschappij het gebied van de familie Van Pallandt, de laatste eigenaren van Kasteel Rosendael. In 1980 werd Planken Wambuis door het rijk aangeschaft en aan Natuurmonumenten geschonken ter gelegenheid van hun 75-jarig jubileum. Bron: Wikipedia.
Hoekelumse Bos
TOEN: onbekend.
NU: 2021.
Tussen station Ede-Wageningen en Bennekom ligt het landgoed Hoekelum. De geschiedenis van Hoekelum gaat terug tot de 14de eeuw. Het ontstaan is nauw verbonden met de jacht. Hoekelum zou van oorsprong een eenvoudig houten jachthuis zijn geweest. Nu is Hoekelum een landgoed met een huis uit de 18de eeuw. Het park rondom het huis is aangelegd in landschapsstijl. Het oostelijk deel bestaat uit bos met beukenlanen en eikenhakhout. Bron: Geografisch wandelen. Zie verder bij: [ Landgoed Hoekelum ].
NU: 2021