96. De Grebbeberg | Mooi rond Ede
De Grebbeberg in Rhenen, in de Nederlandse provincie Utrecht, is een 52 meter hoge heuvel die de zuidoostelijke punt vormt van de Utrechtse Heuvelrug, een stuwwal. Door zijn strategische ligging met zicht op de Nederrijn en op de Betuwe is deze heuvel historisch van groot belang. In de 18e eeuw werd vanaf hier de Grebbelinie aangelegd. De heuvel is vooral bekend door de Slag om de Grebbeberg in mei 1940. Op de Grebbeberg bevindt zich het Ereveld Grebbeberg waar Nederlandse militairen begraven liggen. Meer over de Grebbeberg: [ klik hier ] Alle foto's: (c) Allard Bijlsma.
De Grebbeberg
De Grebbeberg kent met name aan de rivierzijde steile tot zeer steile hellingen, plaatselijk bijna als een klif (= stuwwal), wat voor Nederland bijzondere milieuomstandigheden met zich meebrengt. De oostelijke helling van de Grebbeberg is vanwege zijn hellingsgraad geliefd bij sportfietsers. Met een maximale stijging van 7% en een helling van boven de 5% gedurende een halve kilometer behoort hij tot de zwaardere hellingen van de Heuvelrug.
Ringwal De Koningstafel
Op de Grebbeberg bevonden zich al vroeg fortificaties. De ringwal met droge gracht, de zogenaamde Heimenberg, stamt vermoedelijk uit de zevende eeuw en werd meerdere malen hersteld. De oorspronkelijke functie is niet duidelijk; het kan om een verdedigingswerk van de Friezen tegen de Franken gaan, maar ook andersom. Na 1620 had de in ballingschap levende Winterkoning, Frederik V van de Palts, hier zijn jachtterrein, waar hij op een plateau boven de Rijn, de zogenaamde Koningstafel, jachtfeesten hield.
Oorlogsmonument militair ereveld
Op de Grebbeberg hebben Nederlandse militairen in de meidagen van 1940 slag geleverd met een Duits aanvalsleger met onder meer Waffen-SS-eenheden. Hieraan herinneren restanten van fortificaties. Het militaire ereveld op de Grebbeberg is de eerste officiële in Nederland. Sinds 1946 worden hier ook Nederlandse militairen begraven die elders zijn gesneuveld. Het ereveld kent bijna 850 graven. Bij de erebegraafplaats is een monument geplaatst waar jaarlijks op 4 mei de doden uit de Tweede Wereldoorlog worden herdacht.