In dit onderdeel aandacht voor de prachtige heidevelden rond Ede. De heide bloeit eind augustus. De laatste jaren bloeit de heide wel wat minder. Schimmels zoals Phytophthora en plagen zoals het Heidehaantje hebben de heideplanten aangetast. Ook was er op de Eder Heidde in april 2025 een grote heidebrand. In augustus is ook de Heideweek in Ede. In september zijn er de airbornelandelingen op de Ginkelse Heide. De Mossel is één van de mooiste gebieden op de Veluwe om door te fietsen. Alle foto's: (c) Allard Bijlsma.
Ginkelse Heide
De Ginkelse Heide is een heidegebied bij Ede dat wordt afgewisseld met bos. Het heidegebied wordt van de Eder Heide gescheiden door de Verlengde Arnhemseweg (N224).
Op de Ginkelse Heide loopt een schaapskudde van circa 160 schapen. Bij de schaapskooi bevindt zich een gedoogzone voor het oplaten van vliegers. In dit gebied ligt ook een vliegveldje, dat in gebruik is door twee modelvliegtuigclubs en waarvoor een vergunning is afgegeven.
Op 17 september 1944 vonden op de Ginkelse Heide geallieerde luchtlandingen plaats in het kader van Operatie Market Garden. De luchtlandingen worden jaarlijks herdacht bij het Airborne monument bij de Verlengde Arnhemseweg, ter hoogte van de schaapskooi. Bron: Wikipedia.
Over de Ginkelse Heide heb ik een mooie wandelroute uitgezet.
Eder Heide
De Eder Heide is een heidegebied bij Ede dat wordt afgewisseld met bos. Het heidegebied wordt van de Ginkelse Heide gescheiden door de Verlengde Arnhemseweg (N224). Aan de noordkant grenst de Eder Heide aan de Driesprong. De heide wordt doorkruist door de Hessenweg, de Kreelseweg en de Koeweg. Langs de noord- en oostkant ligt de landbouwenclave De Hindekamp. Hier liggen ook drie vennen: de Kreelse Plas, de Plas van Gent en de Heidebloem. Aan de oostzijde ligt aan de Groot Ginkelseweg een bezoekerscentrum. Op de Eder Heide ligt de Drieberg. Dit is een heuvel waarop vijf prehistorische grafheuvels liggen. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was op de Eder Heide een Belgisch vluchtelingenkamp. Hiervoor is een monument opgericht. Langs de heide staan twee schaapskooien naast elkaar. De oude monumentale Schaapskooi De Kreel met ernaast een grote nieuwe kooi. Bron: Wikipedia.
Over de Eder Heide heb ik diverse wandelroutes uitgezet.
Eder Heide | heidebrand 2025
Begin april 2025 woedde er een grote heidebrand in het noordoostelijke deel van de Eder Heide. Door een onvoorzichtigheid was tijdens een oefening van defensie de heide in brand gevlogen. Gelukkig bleven zowel het defensiecomplex als de eendenkooi gespaard. Voor de natuur is een kleine brand meestal vrij gunstig:
-
Verjonging van de vegetatie: Heidebranden helpen bij het verwijderen van oude, verouderde planten en maken ruimte voor nieuwe groei. Dit zorgt voor een verjonging van de vegetatie.
-
Bevordering van biodiversiteit: Door het creëren van open plekken en het verwijderen van dominante soorten, kunnen andere planten en dieren zich vestigen. Dit verhoogt de biodiversiteit in het gebied.
-
Verbetering van de bodemkwaliteit: De as van verbrande planten kan de bodem verrijken met voedingsstoffen, wat gunstig is voor de nieuwe vegetatie.
-
Onderhoud van het landschap: Heidebranden kunnen helpen bij het behouden van het karakteristieke heidelandschap door te voorkomen dat het gebied dichtgroeit met bomen en struiken.
-
Habitat voor specifieke soorten: Sommige diersoorten, zoals bepaalde vogels, profiteren van de open plekken die ontstaan na een brand. Dit kan leiden tot een toename van deze soorten in het gebied.
De Drieberg | grafheuvels op Eder Heide
De Drieberg maakt deel uit van de Veluwse stuwwal die is ontstaan in de voorlaatste ijstijd, het Saalien. Ten westen van de Drieberg liggen de Langenberg en de Paasberg, die deel uitmaken van dezelfde heuvelrug. Het hoogste punt, 48 meter en 57 centimeter boven NAP, ligt aan de noordkant van het vlakke deel. Op de heuvel liggen vijf grafheuvels. Deze zijn ruim 4000 jaar oud en dateren daarmee uit de Laat Nieuwe Steentijd en de bronstijd. De grafheuvels zijn in 1924 vermoedelijk geplunderd. Bron: Wikipedia.
Enkele interessante feiten over de Drieberg:
- Grafheuvels: Op de Drieberg liggen vijf grafheuvels die meer dan 4000 jaar oud zijn, daterend uit de Laat Nieuwe Steentijd en de Bronstijd.
- Historische paden: Er hebben paden over de heuvel gelopen die in de loop van de tijd diep waren uitgesleten door defensievoertuigen. In 1967 zijn de grafheuvels gerestaureerd.
- Celtic fields: De Drieberg maakt deel uit van een van de grootste celtic fields in de omgeving. Deze oude akkertjes zijn nauwelijks te zien, maar wel te onderscheiden op de Actuele Hoogtekaart Nederland.
De Drieberg ligt aan de rand van het Edese Bos en de Ginkelse Heide en vormt een startpunt voor verschillende wandel- en fietsroutes
De Mossel
Mossel is een voormalige landbouwenclave en buurtschap op de Veluwe in de gemeente Ede ten zuiden van Otterlo. De buurtschap Mossel is alleen te bereiken via zandpaden in de omgeving. De buurtschap en vanouds landbouwenclave Mossel wordt omringd door bossen, zandverstuivingen en heidevelden, zoals de naar de buurtschap genoemde natuurgebieden Mosselse Veld, Mosselse Bergen, Mosselse Dennen en Mosselse Zand, die allen deel uitmaken van het natuurgebied Planken Wambuis. Halverwege de jaren negentig van de 20-ste eeuw zijn de oude landbouwgronden teruggegeven aan de natuur.
In de voormalige landbouwenclave is slechts een handvol gebouwen te vinden. Momenteel bestaat de buurtschap uit een boerderij met deel, woonhuis, schaapskooi, hooiberg en veldschuur. In de schaapskooi bevindt zich een theeschenkerij die vaak wordt aangedaan door fiets- en wandelrecreanten. Het fiets- en wandelpad loopt over het erf tussen de terrassen door. Bron: Wikipedia.
