In september 2024 publiceerde het Amsterdamse stedenbouwkundig bureau MUST, in opdracht van de gemeente Ede, de 'Contourennotitie Ontwikkelkader Ede-Stad'. Het biedt (onbedoeld) een harde opsomming van de planologische missers van de gemeente op het gebied van sociale cohesie, openbaar vervoer, groenbeleid en realiteitszin. In deze 'misser' ga ik in op het volledig ontbreken van een visie binnen de gemeente Ede om buiten een project om, direct verbinding met de omliggende gebieden te maken. [ Klik hier ] als je deze contourennota zelf wilt inzien. Lees ook het artikel hierover in de [ Edese Vos ].

Voorbeeld van hoe het nu gaat | rond het station

Als er in Ede een groot project start, dan zie je binnen het projectterrein een bepaalde periode een grote activiteit. Wonderbaarlijk genoeg gebeurt er dan één meter vanaf dit projectterrein niets. Het meest duidelijk zie je dat de laatste jaren bij de bouw van station Ede-Wageningen:

• Aansluiting op Frisopark.
  Loop je vanuit de spoortunnel richting spoor 1, dan staat daar ineens een hek. Tot het hek richt EdesPoort de omgeving in; achter het hek moet de gemeente de aan- en afvoerpaden maken. Tot het hek is er een plan, voor na het hek nog niet.
  Waarom zijn alle gewenste loop- en fietsroutes niet klaar, terwijl het station alweer meer dan een half jaar open is?
• Herinrichting Stationsweg.
  EdesPoort legt het tunneltalud aan tot aan de Dr. Hartogsweg. Vanaf daar en tot aan de Telefoonweg is het een pakkie an voor de gemeente. 
  Waarom moeten we nu weer een jaar lang afwachten wie wanneer wat gaan doen en wordt dat niet integraal aangepakt?
• Snelfietsroute richting Wolfheze.
  EdesPoort legt het fietspad aan tot einde station, waarna het eindigt op een parkeerterrein. De gemeente moet met een plan komen voor de ENKA spoorzone en daar het fietspad aanleggen, zelfs over rails heen (i.v.m. spoorkrekels); maar daar gebeurt nog niets.
  Waarom wordt er niet gelijk opgetrokken en de zaak integraal aangepakt?
• Noordplein.
  EdesPoort werkt eind 2024 hard aan de aanleg van een kiss-and-rideplek, de fietsenstalling en de tunnelbanen. Tot welke boom er wordt gepland ligt vast en is ook gepresenteerd aan de bewoners. Wat er met de rest van het Noordplein gaat gebeuren is volstrekt onduidelijk. Gevolg kan straks niet anders zijn dat wat nu dicht gaat, straks weer open wordt gegraven.
  Waarom ligt er geen plan voor dit stukje, terwijl het eerste stationsplan er al in 2012 was?
• Witte Hindepark.
  Voor De Witte Hinde komt een ventweg en die eindigt direct na het gebouw. Daarna blijft een strook over, tot aan waar voorheen de fietsenstalling staat. EdesPoort gaat vlinderbomen en krentenbomen planten op die strook. Twee meter daar vandaan staat een rommelig stukje bos van het Witte Hindepark (eigendom van de gemeente Ede en er wordt hier vrijwel geen onderhoud gepleegd), met enkele te grote valse acacia's en populieren. Tussen die twee stukjes is geen enkele samenhang straks en de aangeplante bomen zullen het door de schaduw amper gaan doen.
  Waarom niet even het huidige bosje opschonen en mooi visueel laten aansluiten op de nieuwe begroeiing?

Hoe het zou moeten

Elke keer als er een project start, zou de samenhang met andere projecten en de omgeving in kaart worden gebracht.

• Leg je het Bospark aan, dan moet een doorlopende groene route, via de Stormbaan en Noordplein tot aan het Witte Hindepark in beeld worden gebracht of een groene route richting de N224. Nu is het een los parkje, los van de omgeving.
• Wil je een buslijn schrappen, dan kom je eerst met een gestructureerd idee over het (openbaar) vervoer. 
• Je gaat niet al op de plek van de Kirpestein- of Van Wirdumgarage bouwen, als je niet een plan hebt voor het Noordplein. Met alle gebouwen die hier nu staan is dat ook misgegaan. In het huidige visiestuk zijn ook twee molenbiotopen ingetekend.  
• Als je een station aanlegt dan zorg je voor voldoende parkeergelegenheid rond dat station en je zorgt dat de omliggende infrastructuur gereed is, als het station open gaat.
• Als je op camping de Goudsberg de Muur van Mussert toeristisch in beeld wilt brengen, dan kom je met een integraal toeristisch plan van dit gebied.
• Als je ziet dat overal in Ede het verkeer vastloopt, dan kom je met een integraal verkeersplan en niet alleen met een plan voor één weg (Parklaan).
• Als je van het WFC een aansprekende woon- en werkwijk wilt maken, dan ontwikkel je niet snipper voor snipper, maar je dwingt de ontwikkelaars samen met een visie en in elkaar overlopend plan te maken.
• Je gaat niet een agrariër uitkopen, puur voor de stikstofrechten, voordat je een plan hebt voor de toekomst van alle boeren in dit gebied.
• Als je 1000 bomen terug plant in een gebied waar je er 2500 hebt gekapt (Parklaantracé), kun je ook 1500 bomen direct elders in Ede planten, bijvoorbeeld langs de Slotlaan en in wijken als Veldhuizen en de Maandereng. Waarom moeten al die bomen terug in één gebied?
• Als je jaar in, jaar uit, alleen maar investeert in Noord- en Oost-Ede, dan moet er een moment komen dat je denkt 'moeten we niet de bestaande wijken ook eens upgraden?'. Het huidige visiestuk is hier keihard over.
• Als je een Stadspark aanlegt langs het gemeentehuis, is het dan niet handig groene tentakels vanuit dit park de omliggende buurten in te laten lopen, al was het maar visueel via lijnen op de weg? Nu gaat alle geld in een afgebakend x-aantal m2 en direct daarbuiten is het business-as-usual.

Conclusie: bij elk plan dat in de gemeenteraad komt, zou een aantal mensen continu de relatie met andere projecten moeten bewaken. Nu wordt in de gemeenteraad steeds voor of tegen een snipper gestemd. Soms is samenhang helemaal niet moeilijk te realiseren en het hoeft meestal ook geen geld te kosten.

Een simpel advies

In het visiestuk van bureau 'MUST Stedebouw hebben ze de kritiek op de huidige Edese politiek en het beleid afgedaan met één tekening en zonder verder af te veel commentaar. Ik laat het daar dan ook verder bij.