

Startpunt: Noordzijde station Ede-Wageningen, op perron 1.
Afstand: 5,44 km. Aantal stappen: 9500.
Wandeltijd: 1 uur en 35 minuten. Laatst bijgewerkt: maart 2025.
Scan de code: om de routebeschrijving in beeld te krijgen.
Wat zie je: we maken een wandeling over alle vijf de voormalige kazerneterreinen van Ede. Tijdens de route zijn alle oude gerestaureerde gebouwen, gebouwd tussen 1906 en 1938 van buiten te bekijken. Het geeft een indruk van de goed gelukte herbestemming van de diverse oude panden.

Start de route bij punt (1) en loop via de aangegeven aanwijzingen en lijn in de kaart. Bij elk nummer is informatie over die plek opgenomen. Een (X) toont een plek waar je horeca vindt.

Uitleg bij de kaart: (1)= Friso- en mauritskazerne | (2a)= Stormbaan | (2b)= Bergansiuskazerne | (3a)= Stookgebouw | (3b)= tankoefenput en Sijsselt| (4)= Simon Stevinkazerne | (5a)= Kantinegebouw Elias Beeckman | (5b)= Elias Beeckmankazerne | (5c)= Voormalige sportvelden defensie | (6)= Van Essenkazerne | (7)= Stallen Arthur Koolkazerne | (8)= Arthur Koolkazerne | (9)= KMAR-gebouw en Kazernelaan | (10)= Kath. kerk en KMT-gebouw.


- Start van de tocht is perron 1 van station Ede-Wageningen (0).
(1)= Friso- en Mauritskazerne. - Verlaat perron 1 en loop voorlangs de Frisokazerne, naar het noorden.
- Ga na de Frisokazerne RA en dan direct LA en loop zo voor het vroegere stookgebouw langs.
- Ga na het stookgebouw RA en daarna RD de ontsluitingsweg over (= Mauritspark). Dit is een onverharde weg.
- Ga eerste weg LA en houdt daar L aan (= Bataljonlaan).
(2a) Stormbaan. - Steek via het voetpad de Generaal Hackettlaan over (aan rechterzijde rotonde) en houdt R aan.
(2b)= Bergansiuskazerne. - Neem eerst weg RA (= Kazernelaan) en volg die tot aan de Generaal Hackettlaan.
(3a) Stookgebouw. - Steek de Generaal Hackettlaan over via fietspad en ga aan overzijde LA en daarna direct RA het bos in (= bos de Sijsselt).
(3b)= De Sijsselt en oefenterrein defensie. - Neem bij vijfsprong eerste grote pad LA en ga daarna direct RA zandpad in, na het kruisen van een betonnen fietspad. Loop in de richting van de huizen.
- Ga na het derde huis (= Regiment 8) LA, voetpad tussen huizen door.
- Ga RA en volg de weg Compagnie.
- Eerst weg LA (= Compagnie).
- Eerste weg RA (= Brigadelaan).
- Ga in de bocht RD via het fietspad en kruis zo de bomenrij van de Sijsseltselaan.
- Ga in wijk Elias Beeckman RD (= Piet Romboutlaan).
- Volg bij de appartementen, de Piet Romboutlaan met de bocht mee naar L.
- Ga bij kruising RD (= Piet Romboutlaan).
- Neem, direct na het passeren van de Janny Laupmanlaan, bij het smalle park LA het gele verharde pad LA en loop zo door het park.
(4a)= Simon Stevinkazerne. - Vervolg het gele pad langs de speeltuin.
- Einde gele pad RD en kruis het fietspad. Volg het gele pad naar L.
(4b) Woningen militairen. - RD voetpad volgen bij kruising met Janny Laupmanlaan (= Gebr. van Steenbergenplantsoen).
- Eerste weg RA (= Didi Rooslaan/ straatnaam niet aangegeven).
- Ga einde Didi Rooslaan RA en daarna direct LA fietspad.
- Ga snel daarna RA en neem zandpad, midden in de bomenrij (= Sijsseltselaan).
- Neem direct eerste zandpad LA en houdt daarna R aan op verharde weg (= Elias Beeckmanlaan). Let op: het 'zandpad' is een 'Olifantenpaadje'.
(5a) Kantinegebouw Elias Beeckman. - Ga voor de leeuw op het plein LA (= Elias Beeckmanlaan). Dit is richting nr's 196 t/m 226.
(5b)= Elias Beeckmankazerne en sportvelden. - Ga bij einde plein RA en na het grote gebouw LA (bij [15] en loop door tot aan de Brigadelaan.
- Ga bij de Brigadelaan RA en volg de laan via het voetpad ernaast.
(5c)= Voormalige sportvelden defensie. - Steek einde weg de Generaal Hackettlaan over en doe dat aan de linkerzijde van de rotonde, langs de groene erlenmeyer.
- Loop RD via voetpad/fietspad en ga direct LA (= Verbindelaanrsweg).
- Eerste weg RA (= Van Essenkwartier).
(6)= Ingang kazernes en Van Essenkazerne. - Ga direct na het grasveld RA (= Drafveld).
(7)= Stallen Arthur Koolkazerne en museum. - Eerste weg LA (= Verbindelaarsweg).
- Ga na pand met nr [25] op de muur LA en ga zo door de poort van het Oorlogs- en Garnizoensmuseum).
- Ga na museum LA (= Verbindelaarsweg) en daarna direct RA (= Verbindelaarsweg).
(8)= Arthur Koolkazerne . - Ga direct na bocht RA (= Verbindelaarsweg/ doodlopende weg).
(9)= KMAR-gebouw: koninklijke marechaussee. - Einde weg RD voetpad volgen.
- Einde voetpad RA (= Kazernelaan).
- Bij drukke Klinkenbergerweg oversteken en RD Kazernelaan vervolgen.
- Einde Kazernelaan LA (= Stationsweg).
(10c)= Officierswoningen Berkenlaan.
(10b)= Katholiek kerk.
(10a)= Katholiek Militair Tehuis (KMT). - Stationsweg vervolgen tot Noordplein bij station Ede-Wageningen. Hier kun je via perron 1 het station betreden.
Let op: tot eind mei 2025 is de directe toegang tot station afgesloten en moet je om via Berkenlaan/ Klinkenbergweg/ voorlangs Maurits- en Frisokazernes)
LA=linksaf, RA= rechtsaf, RD= rechtdoor, L=links, R=rechts.

Het oude stookgebouw aan de Kazernelaan wordt verbouwd (2025) tot short-stay-appartementen.

Officierswoningen aan de Berkenlaan

Uitleg bij de nummers in de kaart:
- (1)= Friso- en Mauritskazerne.
[a] Frisokazerne en exercitieterrein.
In 1906 opende hier de Frisokazerne. Tot de eind jaren '90 was hier de Luchtdoelartillerieschool gevestigd. Nu onder de naam 'Akoestikum' in gebruik als muziekopleiding en concertzaal. Voor het exercitieterrein stond tot 2014 de LuAS Luchtafweerschool. Op het terrein staan een aantal speciale bomen.
[b] Mauritskazerne en stookgebouw.
Deze kazerne stamt uit 1906. Hier zijn nu food-start-ups in gevestigd. Het vroegere exercitieterrein staat nu vol met auto's, tot aan het stookgebouw toe. Hier stond vroeger een groot kantinegebouw, maar dat is afgebrand in de jaren '70. Daar staat nu een stookgebouw, die de verwarming regelde voor alle gebouwen hier. - (2)= Stormbaan en Bergansiuskazerne.
[a] De stormbaan is aangelegd voor en gebruikt door de militairen die hier in de diverse kazernes waren gelegerd. Het lag op loopafstand van de sportvelden bij de Elias Beeckmankazerne. In 2024 zijn de sportattributen hier opgeknapt. [ meer informatie ]
Naast de stormbaan staan nog twee oude slaapflats van defensie. Daar zitten nu start-ups in, maar die zullen op termijn afgebroken worden.
[b] De P.L. Bergansiuskazerne is een voormalige legerkazerne uit 1936. Hij maakte tot eind 2010 deel uit van het kazernecomplex Prins Mauritskazerne, waartoe ook de Johan Willem Frisokazerne, Mauritskazerne, Van Essenkazerne en Arthur Koolkazerne behoorden. In dit gebouw zijn nu 20 appartementen en 4 studio’s met een gezamenlijke berging te huur ontwikkeld. Tevens zijn er 20 parkeerplaatsen gerealiseerd voor de twee- en driekamerappartementen. - (3)= Stookgebouw, de Sijsselt en oefenterrein defensie.
[a] Het stookgebouw zorgde voor warmte in de omliggende kazernes. Hier worden in 2025 short-stay appartementen gerealiseerd.
[b] Vanaf deze plek reden voor 2000 het gepantserde luchtafweergeschut naar de Ginkelse Heide, dwars door het bos de Sijsselt heen. Op deze plek was ook een betonnen oefenbak aanwezig, waar de tanks door moddeer konden rijden. - (4)= Simon Stevinkazerne.
[a] De Simon Stevin is de minst oude kazerne in Ede en werd pas in de loop van de Tweede Wereldoorlog volledig operationeel. De Simon Stevinkazerne was veruit de grootste kazerne in Ede. Hier begint het 2e Regiment Verbindingstroepen. In 2011 zijn alle kazernes overgedragen aan de Gemeente Ede. Deze nieuwbouwwijk is sinds 2023 ontsloten worden door de nieuw aangelegde Generaal Hackettlaan.
[b] De wijk aan de andere zijde van de Generaal Hackettlaan, is speciaal gebouwd voor de vele beroepsmilitairen die zich na WO II permanent in Ede vestigden. - (5)= Elias Beeckmankazerne en sportvelden.
Elias Beeckman 3 en 5: deze gebouwen stonden bij de vroegere ingang van de Elias Beeckmankazerne. Ze krijgen in 2026 een woonbestemming. Ernaast staat het vroegere kantinegebouw, gebouw 2. De Elias Beeckmankazerne wordt bewoond door ouderen en wordt volledig verwarmd en gekoeld met aardwarmte en -koelte. De leeuw op het voorplein is een replica uit 2011 van het echte beeld, dat in 2010 naar Amersfoort is verhuisd. Het is opgedragen aan het Regiment Verbindingstroepen, die hier was gelegerd. - (6)= Ingang kazernes en Van Essenkazerne.
De Van Essenkazene is een voormalige legerkazerne uit 1908. Hij maakte tot eind 2010 deel uit van het kazernecomplex Prins Mauritskazerne. Het gebouw heeft een H-vorm en is identiek aan de naastgelegen Arthur Koolkazerne. Beide kazernes hebben een H-vormige indeling en zijn praktisch elkaars spiegelbeeld. Het geheel is waarschijnlijk ontworpen door kapitein eerstaanwezend ingenieur Van Stolk. In dit gebouw zijn nu appartementen en studio’s met een gezamenlijke berging te huur ontwikkeld. Waar nu de Generaal Hackettlaan langs de kazerne loopt, was tot het 2000 de ingang van alle kazernes hier. Het gehele gebied waar we nu lopen was tot dat jaar ontoegankelijk. - (7) Stallen Arthur Koolkazerne.
De stallen bij de Arthur Koolkazerne in Ede hebben een interessante geschiedenis. Oorspronkelijk werden ze gebruikt voor het onderbrengen van honderden paarden van de artillerie. Tegenwoordig hebben de stallen een nieuwe bestemming gekregen. Ze zijn deels verbouwd tot woningen en ateliers. Daarnaast is de voormalige smidse nu in gebruik door het Oorlogs- en garnizoeksmuseum, waar exposities worden gehouden en rondleidingen over de kazerneterreinen starten
- (8)= Arthur Koolkazerne.
De Arthur Koolkazerne is een voormalige artilleriekazerne in de Gelderse plaats Ede. De kazerne werd gebouwd tussen 1906 en 1908 in zogenaamde chaletstijl. Het gebouw is gebouwd in een H-vorm en vrijwel identiek aan de ernaast gelegen Van Essenkazerne. In 1909 vestigde het 1e Regiment Huzaren zich in deze kazerne. Dit zou zo blijven tot aan de mobilisatie van 1914. Na het einde van de Eerste Wereldoorlog kwamen de Huzaren niet terug naar Ede. In 1922 werd de 2e Artillerie Brigade in de Kool- en de Van Essenkazerne ingekwartierd. De stallen van paarden die het geschut trekken, zijn allemaal prachtig gerenoveerd en in gebruik voor wonen, horeca, kinderopvang en een museum.
-
(9)= KMAR-gebouw: koninklijke marechaussee.
[a] Het KMAR-gebouw in Ede, gelegen aan de Verbindelaarsweg, was vroeger een politiepost van de Koninklijke Marechaussee. Dit gebouw maakte deel uit van de voormalige Prins Mauritskazerne. Het pand bevatte onder andere cellen en een verhoorkamer. In 2020 werd het gebouw verkocht en sindsdien wordt er gewerkt aan de renovatie en herbestemming ervan. Op de begane grond zijn nu ambachtelijke en creatieve functies gehuisvest, terwijl de eerste en tweede verdieping een gezinsvervangend tehuis zijn geworden.
[b] De Kazernelaan was vroeger een toegansweg tot de kazernes. De weg is later doorsneden door de Klinkenbergerweg en daarna verloor het deze functie. - (10)= Katholiek Militair Tehuis (KMT) en kerk.
[a] Het KMT (Katholiek Militair Tehuis) in Ede speelde een belangrijke rol in het leven van dienstplichtige militairen in de eerste helft van de twintigste eeuw. Het eerste KMT, ook wel 'Ons Bivak' genoemd, werd opgericht aan de Klinkenbergerweg. Het bood een plek waar katholieke militairen zich konden ontspannen na hun dagelijkse werkzaamheden. In 1944 werd het KMT aan de Stationsweg vernietigd tijdens een bombardement. Na de oorlog werden er nieuwe tehuizen gebouwd met betere voorzieningen, zoals een filmzaal en een keuken. De belangstelling voor deze tehuizen nam in de jaren zeventig af en in 1983 sloot het KMT definitief zijn deuren.[b] De katholieke kerk aan de Stationsweg in Ede is de Antoniuskerk. Dit gebouw werd na de WO II gebouwd, doordat de oude kerk in 1944 was gebombardeerd. Deze kerk werd oorspronkelijk gebouwd, speciaal voor de militairen die vanaf 2006 in Ede waren gelegerd. Ede was tot die tijd een protestantse enclave.
[c] Het huizenblok aan de Berkenlaan is oorspronkelijk gebouwd voor onderofficieren. De bouwvergunning voor de woningen werd op 27 september 1906 afgegeven. In 1907 waren ze klaar. De huizen zijn gebouwd in neo-Renaissancestijl, net als de Friso- en Mauritskazerne, die in 1906 werden gebouwd. De huizen hadden direct een aansluiting op gas en elektra. In de jaren '50 werden de woningen gesplitst. De berkenbomen die hier oorspronkelijk staan, zijn gekapt toen ze volgroeid waren. Oorspronkelijk was de laan belangrijk voor de ontsluiting van de kazernes. De Klinkenbergerweg doorkruist nu de laan, waardoor dit amper meer terug te zien is. In het begin woonden er wel officieren, maar de huizen hebben nooit toebehoord aan defensie.


Diashow met ruim 60 foto's langs de door mij in maart 20235gelopen route. YouTube-adres:


Bij en in het station Ede-Wageningen is allerlei horeca te vinden. Tijdens het wandelen kun je koffie krijgen op drie plekken. Die zijn allemaal echter niet elke dag open: (check website voor openingstijden)
- https://anderhalfbar.nl/ | koffie aan de Generaal Hackettlaan
- https://www.geijt.nl/ | lunchen in stallen Arthur Koolkazerne
- https://www.jorisbrood.nl/ | Jorisbrood in stallen Arthur Koolkazerne

