Alleen oud-Edenaren weten nog dat er tot 1976, midden in het Edese centrum, een grote houthandel en -zagerij was gevestigd. Het bedrijf Tulp is groot geworden sinds de komst van de kazernes en de ENKA in Ede, rond 1906. In de jaren '70 werd het terrein te klein en verhuisde het naar de Frankeneng, waar het nog steeds zit.
Tulp-terrein | 1938-1976
Jan Tulp, geboren in 1821, kocht een stuk bouwland van de buurt Ede-Veldhuizen, gelegen Dorp 119c (nu Stationsweg) en begon daar met het verkopen van hout en andere bouwmaterialen. Daarnaast vervaardigde hij houten voorwerpen, zoals kerkstoven. In 1862 werd aan de Maanderweg een stuk grond in erfpacht verkregen van de Nederlands Hervormde Kerk, waarop een houtloods en een werkplaats werden gebouwd. In 1890 werd een stoommachine geplaatst ten behoeve van de zagerij. Eind jaren ’60 trad de gemeente Ede in onderhandeling met Tulp over verplaatsing van het bedrijf. Ede wilde het bestemmingsplan ‘Kern Ede’ realiseren met bebouwing, wegen en parkeerterreinen, waarvoor men de percelen grond van Tulp nodig had. Na lang onderhandelen werd in 1973 een ruiling aangegaan, waarbij de houthandel een stuk grond op het industrieterrein aan de Frankeneng van dezelfde omvang kreeg. Eind jaren'70 is het gebied ontmanteld. Bron: Website TulpBijl.
TOEN: 1938. Zicht vanaf de watertoren. In de verte de spoorlijn en Veenderweg, Bron: Gemeentearchief Ede.
TOEN: circa 1971. Luchtfoto. Links, iets boven het midden: het oude politiebureau. Links onderaan: Kieck Uyt (geopend in 1972) . Bron: Gemeentearchief Ede.
TOEN: 1968. Ingang aan de Stationsweg. Bron: Gemeentearchief Ede. Uit de collectie 'Hartgers'.
TOEN: 1971. Ingang aan de Stationsweg. Bron: Gemeentearchief Ede.
TOEN: (hierboven) circa 1965. Houtopslag langs de Klinkenbergerweg. Gezien vanaf de watertoren. Bron: Gemeentearchief Ede.
TOEN: (hiernaast) 1963. Zicht richting het oude politiebureau, vanaf de watertoren. Bron: Gemeentearchief Ede.
Kaalslag Tulp-terrein | 1976-1978
Met het vrijkomen van het Tulp-terrein vanaf 1976, kwam er een gebied beschikbaar voor nieuwe activiteiten. Op een deel van het terrein kwam de brandweerkazerne en verder kwam er een groot appartementencomplex. Het Burg. van Dijkeplein is een parkeerterrein. Hier staat de Mammoetboom uit 1883 nog.
TOEN: 1976. Het bedrijf wordt ontmanteld. Zicht vanaf de Stationsweg. Bron: Gemeentearchief Ede.
TOEN: 1976. De al verlaten houtloodsen aan de Klinkenbergerweg. Rechts (bij vlaggenstok) de toenmalige brandweerkazerne. Bron: Gemeentearchief Ede.
TOEN: 1976. De schoorsteen van Tulp is opgeblazen. Links staat de mammoetboom uit 1883, nu op het parkkeerterrein achter de brandweerkazerne. Bron: Gemeentearchief Ede.
TOEN: 1976. Veel publiek bij het opblazen van de schoorsteen. Bron: Gemeentearchief Ede.
TOEN: 1978. Het Tulp-terrein ligt er kaal bij. Links wordt de Maanderpoort gebouwd. Bron: Gemeentearchief Ede.
TOEN: 1978. Het Tulp-terrein ligt rechtsboven. Boven wordt de Maanderpoort gebouwd, tegenover het oude politiebureau. Midden onder is de Gelria-wasserij te zien. Bron: Gemeentearchief Ede.
Nieuwe inrichting van het gebied
Uitleg bij de luchtfoto uit 2003:
Geel= voormalige terrein Tulp houthandel, Blauw= voormalige Gelria-stoomwasserij, (1)= Mammoetboom (sequoia) uit 1883, geplant door dhr. Tulp, (2)= huidige brandweerkazerne (gaat verhuizen), (3)= oude politiebureau (nu: restaurant), (4)= Stationsweg, (5)= Klinkenbergerweg, (6) vroegere locatie watertoren.
Bron: Gemeentearchief Ede.
TOEN: (hierboven) circa 1987. Mammoetboom op het Burgemeester van Dijkeplein. Bron: Gemeentearchief Ede.
NU: (rechts) 2021. De sequoia (mammoetboom) uit 1883 (ook wel: Tulpboom) staat er nog steeds. Bron: Allard Bijlsma.
NU: 2022. Waar de ingang was aan de Stationsweg, staat nu dit appartementencomplex. Bron: Allard Bijlsma.
NU: 2021. Waar de houtloodsen stonden, straat nu (nog) de brandweerkazerne. Bron: Allard Bijlsma.