Het Mausoleum op de Paasberg, vlak bij het Gemeentehuis van Ede, kan beschouwd worden als een aparte oorlogsbegraafplaats omdat het niet is verbonden met een andere begraafplaats en er verzetslieden begraven liggen. Op het mausoleum zijn 44 platen met de naam en de geboorte- en overlijdensdatum van verzetslieden uit Ede ingemetseld. 30 verzetslieden liggen hier ook daadwerkelijk begraven.

Anna Maria Moens is geboren in 1775. Zij komt uit een beschaafd en welvarend milieu. Haar vader stimuleert haar om gedichten te gaan schrijven. In 1818 opent zij in 'Huis Kernhem' een kostschool. Op haar wens wordt zij na haar overlijden begraven op de Paasberg in Ede. In 1833 richt een aantal leerlingen van haar dit gedenkteken op. Het is vervaardigd door A.H.J. Frigerio en is een rijksmonument. Recht tegenover deze gedenkzuil ligt het mausoleum voor verzetsstrijders uit de WO II.

Stichting Joods Monument Ede heeft als doel het in standhouden van het Joods monument in het Memorial Park in Ede, ter nagedachtenis van de uit Ede weggevoerde Joden en die daarmee blijvend te herdenken. Dit monument staat sinds april 2012 aan de Vossenakker te Ede en bestaat uit een monumentale gedenksteen met namen, gedragen door vier zuilen.

Sinds december 2021 kent Ede een nieuw monument op de Paasberg. Op 15 augustus 1945 capituleerden de Japanners. Dat is precies 76 jaar geleden in 2021. Die overgave betekende ook de bevrijding van het voormalig Nederlands-Indië. Toen eindigde ook de Tweede Wereldoorlog officieel in Nederlands-Indië. Daarna begon een onafhankelijkheids-oorlog, die leidde tot de republiek Indonesië.

Hilgers werkte bij de firma Verwey en Lugard die in 1910 nabij Ede en Soesterberg twee vliegkampen hadden ingericht. Aangezien hij al ervaring had met het vervaardigen van zweefvliegtuigen, werd hij door deze firma naar het Franse Pau gezonden om daar vlieglessen te nemen bij Blériot. Nog voordat hij zijn brevet gehaald had, moest hij terugkeren naar Ede om daar een vliegdemonstratie te geven. De vlucht stelde niet veel voor. Hij had daarvoor nog maar drie keer gevlogen en kon nog geen bochten maken. Hij vloog daarom in een rechte lijn, landde, draaide zijn toestel om en vloog weer verder in een rechte lijn. Nabij het voormalige vliegkamp Ede is een monument opgericht ter nagedachtenis aan Hilgers' memorabele vlucht. Niet ver daarvandaan ligt ook de Jan Hilgersweg. In Soesterberg is sinds 2019 de Hilgerslaan naar Jan Hilgers vernoemd.

Het Belgenmonument op de Eder Heide is een gedenksteen ter nagedachtenis aan het voormalige Belgische vluchtelingenkamp Vluchtoord Ede (V.O.E.) dat hier van 1915 tot 1918 was gevestigd. Ten tijde van de Eerste Wereldoorlog vluchtten meer dan een miljoen Belgen de grens over naar het neutrale Nederland. Ruim 5300 hiervan werden opgevangen in Ede. Het kamp, bestaande uit barakken, was een volledig dorp compleet met een school, hospitaal, winkel, werkplaatsen en een kerk.  Na de oorlog, in 1918, werd het kamp afgebroken. Veel van het materiaal werd door de Belgen meegenomen voor de wederopbouw van hun land. Het monument bevindt zich op een stuk heide tussen de Provinciale weg 224 en de Hessenweg. Het is ongeveer de plaats waar de twee hoofdstraten van het kamp elkaar kruisten.

In september 1944 landden zogenaamde gliders (houten vliegtuigen) rond Wolfheze en honderden parachutisten op de Ginkelse Heide. Bedoeling was de brug over de Rijn bij Arnhem te veroveren. Deze Slag om Arnhem (operatie market garden) mislukte volledig. De meeste soldaten kwamen om in de strijd tegen de Duitsers. Nederland wachtte daarna nog een hongerwinter, voordat we in april 1945 werden bevrijd. Jaarlijks in september worden de airborne-landingen hier herdacht.

Op 17 april 1945 is Ede bevrijd door het Canadese 'Calgary'-regiment met Sherman tanks. Deze eenheid maakte toen deel uit van de Britse Polar Bears-divisie.

Dit monument, van een gerestaureerde M4 Shermantank, staat sinds mei 1990 aan de rand van het Simon Stevin kazerneterrein. De tank is van 2022-2024 verwijderd geweest, in het kader van de aanleg van de Parklaan. [ zie Wikipedia ]