A

A12 - snelweg
Rijksweg A12 is de autosnelweg die Den Haag via Gouda, Utrecht en Arnhem met de grens met Duitsland verbindt. Hiervandaan loopt de weg verder als de Duitse Bundesautobahn 3 naar het Ruhrgebied. De A12 heeft een totale lengte van 137 km.

Wikipedia: https://www.wegenwiki.nl/A12_(Nederland) 
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Rijksweg_12 
Arnhem-Duitsland: https://www.gelderlander.nl/achterhoek/snelweg-a12-van-arnhem-naar-duitsland-kwam-er-op-bevel-van-reichskommissar-seyss-inquart~a172910f/ 

A30 - snelweg
Rijksweg 30 is een Nederlandse rijksweg en autosnelweg tussen Barneveld en Ede, met een lengte van 18 km. De weg vormt de verbinding tussen de noordelijke A1 bij Barneveld (afrit 15, Barneveld) en de zuidelijke A12 bij Ede (Knooppunt Maanderbroek).

Wikipedia: https://www.wegenwiki.nl/A30_(Nederland) en https://nl.wikipedia.org/wiki/Rijksweg_30 

Aardwarmte in Ede
Aardwarmte of geothermie is thermische energie, warmte, uit de Aarde. Er kan energie worden gewonnen door gebruik te maken van het temperatuurverschil tussen het aardoppervlak en diep in de aarde gelegen warmtereservoirs.

Website: https://www.aardwarmteinede.nl/ 
Wikipedia: (algemeen) https://nl.wikipedia.org/wiki/Aardwarmte 

Achtbaan
Tracé op het defensieterrein, waar geleerd werd met 3-tonners in en kolonne te rijden.

Erfgoed Ede: https://www.erfgoedede.nl/defensie/9-de-achtbaan-achter-de-kazernes-aan-de-stationsweg.html 

Achterdoelen
Gedeelte van het centrum, gelegen achter de panden van de Grotestraat, tussen de Arnhemseweg en de Oude Kerk.

Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2011-04.pdf 

ACV-Groep - afvalverwerking
ACV is de naam voor de vertrouwde afvalinzamelaar in de gemeenten Ede, Renkum, Renswoude, Veenendaal en Wageningen. ACV is in 1999 ontstaan toen de activiteiten voor de gemeenten Ede en Wageningen samengevoegd zijn in één organisatie: Afvalcombinatie De Vallei.

Website: https://www.acv-groep.nl/ 

Advocaatfabriek
Meer dan veertig jaar geleden stond er in onze plaats een advocaatfabriek. Het was een kleinschalig bedrijf, en de productie heeft ook niet continu plaatsgevonden. Het bedrijfje was ooit begonnen aan de Zonneoordlaan.

Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2007-01.pdf 

Aeres AOC
Aeres VMBO Ede is een vmbo-groenschool met een christelijke identiteit. Het geeft onderwijs op het gebied van voedsel, natuur en leefomgeving vormt de basis voor een duurzame, leefbare en gezonde wereld voor mens en economie. Leerlingen kunnen zich op onze school in een veilige omgeving voorbereiden op hun toekomst. Daarbij gaat het allereerst om goed onderwijs, waarbij leerlingen medeverantwoordelijk zijn voor hun leerproces en omgeving.

Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Aeres 

Agrarisch grondgebruik
Kijk hier wat het recente grondgebruik was van agrarische grond rond Ede.

Boer&Bunder: https://boerenbunder.nl/report/52.02412,5.62737 

Airborne herdenkingen
Tijdens de Airborne Herdenking op de Ginkelse Heide in Ede worden de helden van Operatie Market Garden geëerd.

Stichting: https://www.airborne-herdenkingen.nl/ 
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-1994-03.pdf 

Alberts, Henny 
Wethouder Hennie Alberts onderhandelt met de ENKA, Defensie en het ministerie van Verkeer en Waterstaat, over de aanleg van een tunnel onder de spoorlijn Arnhem-Utrecht. In 1979 gaat de kogel eindelijk door de kerk: de tunnel komt er! Op 23 oktober 1981 wordt de tunnel feestelijk geopend. Tot wethouder Alberts’ grote verrassing prijkte zijn naam op de tunnel.

Gemeentearchief: https://www.archieval.nl/detail.php?nav_id=3-1&positie=2&id=745313507 
Oud Bennekom (1962): https://www.oudbennekom.nl/tijdsbalk/ 

Al Mouahidin Moskee
De Al Mouahidin Moskee is een moskee aan de Peppelensteeg in de Gelderse plaats Ede. De moskee is ontworpen door Abdalhamid Opier van het architectenbureau Opaal Architecten. Het gebouw, dat eigendom is van de Stichting Marokkaanse Moslims Ede, werd in 2009 geopend.

Facebook: https://www.facebook.com/Moskee-Al-Mouahidin-Ede-101295094923875/ 
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Al_Mouahidin-moskee 

Ambtsjonkers | bestuur rond 1576
Ambtsjonkers of amptsjonkers waren adellijke Gelderse bestuurders in het tijdvak tussen de middeleeuwen en de Franse Tijd.

Canon: https://mijngelderland.nl/inhoud/canons/ede/ambtsjonkers 
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/01-openbaar-bestuur/ambtsjonkers/ 
Wikipedia: (algemeen) https://nl.wikipedia.org/wiki/Ambtsjonker 
Erfgoed Ede: https://www.erfgoedede.nl/nijenhuis-verhalen/70-de-werkzaamheden-van-de-ambtsjongers.html 

Ambtsketen
Een ambtsketen is een ketting, in het algemeen vervaardigd uit zilver, waarmee bepaalde hoge ambtsdragers zoals burgemeesters en rectores van een universiteit zich onderscheiden. De penning aan de keten is het teken van hun ambt, en zij wordt doorgaans alleen bij officiële plechtigheden gedragen.

Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/01-openbaar-bestuur/ambtsketen/ 
Wikipedia: (algemeen) https://nl.wikipedia.org/wiki/Ambtsketen 

Ansichtkaarten Ede
Een ansichtkaart (ook ansicht of prentbriefkaart) is een kaart met op de ene zijde een afbeelding. Aan de andere zijde kun je een adres schrijven en postzegel plakken.

Verzameling 1: https://www.oude-ansichtkaarten-nederland.nl/ansichtkaarten-index/steden-plaatsen-dorpen/amsterdam/ede-gld 
Beurs: https://ansichtkaartenbeurs.nl/kaarten/gelderland/ede 
Postcardsfrom: https://www.postcardsfrom.nl/index.php?page=3&p1=Veluwe&p2=1186&display=lijst 
Ansichtkaartenhuis: https://www.ansichtkaartenhuis.nl/alle-producten/nederland/gelderland/a-f/ede/ 
Oude ansichtkaarten: https://postvanvroeger.nl/oude-ansichtkaarten-ede/ 
JvanderW: https://www.jvanderw.nl/ede-ansichten/ 

Antoniusschool
Was een RK basisschool in Ede.

Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/09-onderwijs-en-wetenschappen/antoniusschool/ 
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2011-04.pdf 

Antonius van Padua Kerk | RK
De Sint-Antonius van Paduakerk is een rooms-katholiek kerkgebouw in de plaats Ede in de Nederlandse provincie Gelderland. De kerk, gebouwd in 1952 en 1953, is gewijd aan de heilige Antonius van Padua. Architect is Johannes Martinus van Hardeveld uit Amsterdam. Het is een gemeentelijk monument. De kerk bevindt zich aan de Stationsweg, iets ten noorden van het station Ede-Wageningen.

Geschiedenis: https://www.katholiekede.nl/attachments/article/318/Geschiedenis%20van%20de%20Antoniusparochie.pdf 
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2004-03.pdf 
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Sint-Antonius_van_Paduakerk_(Ede) 

ArcheoHotspots Ede
Project rond archeologie vanuit Cultura.

ArcheoHotspots Ede: https://archeohotspots.nl/archeohotspot-ede/ 
Agenda: https://www.cultura-ede.nl/erfgoed-agenda/digitaal-archeohotspot 

Archieval | archief
Vrij toegankelijke website van het Edese archief. Hier vind je oude documenten en foto's en kaarten.

In de achttiende eeuw trad de oudste ambtsjonker op als secretaris. Hij beheerde ook de archiefstukken. In 1724 paste het hele archief nog in een mand. In 1755 maakte timmerman Helmert van Baak voor fl. 22,- een kast, waarin het ambtsarchief kon worden geborgen. In het gemeentehuis dat in 1899 in gebruik werd genomen, kwam het archief op de zolder terecht. De archiefstukken waren grotendeels opgeslagen in kartonnen margarinedozen en het archief werd daarom wel de margarinewinkel genoemd.

In 1940 besloot het gemeentebestuur een nood-archiefdepot in te richten in een kelder van een winkel op de hoek van de Molenstraat en de Notaris Fischerstraat (Molenstraat 2). Daardoor werd het grootste deel van het archief behouden. Alleen het bevolkingsregister ging bij de brand van 1942 verloren. Maar de kelder was wel vochtig en toen "tijdens de winter 1944/45 de stroom uitviel bleven de gevolgen niet uit. De te hoge vochtigheidsgraad kon slechts worden bestreden door de stukken af en toe in het zonlicht te houden."

In 1949 werd een nieuw depot in gebruik genomen in "De Sterrenberg", het nieuwgebouwde gemeentehuis. Omdat die ruimte al snel te klein werd, werd in 1954 een deel van "De Bergpoort" als archief ingericht. In 1977 verhuisde het archief naar zijn huidige locatie in het "nieuwe" gemeentehuis. In 1993 kreeg het gemeentearchief haar huidige status. Bron: Wikipedia.

Archieval: https://www.archieval.nl/ 

Architectuur 
Architectuur is de kunst en wetenschap van het ontwerpen van de gebouwde omgeving; inclusief steden, gebouwen, woningen, interieurs, landschappen, meubelen of objecten. Vroeger werd het woord bouwkunst meer gebruikt, dat nu voornamelijk nog voor de esthetische kant van het bouwen wordt gebruikt, terwijl bouwkunde met name voor de technische kant wordt gebruikt. Een bepaalde beoefenaar van de architectuur heet een architect.

Wandelroute Ede: https://edesemonumenten.nl/fiets-en-wandelroute/ 
Atlas van Ede: https://www.atlasvanede.nl/thema-s/gebouwen/architectuur 

Armenzorg
Armenzorg, vroeger ook wel bedeling, is de hulpverlening aan en de zorg voor mensen die in armoede leven.

Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2016-01.pdf 
Wikipedia: (algemeen) https://nl.wikipedia.org/wiki/Armenzorg 

Arnhem, Margaretha van | Kernhem
Margaretha van Arnhem tot Kernhem is geboren in het jaar 1534, dochter van Zeger Heer van Arnhem tot Kernhem en Anna Bentinck.

Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2013-04.pdf 
Genealogie: https://www.genealogieonline.nl/stamboom-van-koert/I1412.php 

Arsenaal, Het
Dit was een opslaggebouw van defensie, direct achter de Frisokazerne.

Kort voor de sloop: https://docplayer.nl/125586164-Het-edese-arsenaal-kort-voor-de-sloop-in-foto-coll-ver-oud-ede-nr.html 
Atlas van Ede: https://www.atlasvanede.nl/toen-en-nu/historische-plekken/verdwenen-plekken/het-arsenaal 

Arthur Koolkazerne
De Arthur Koolkazerne is een voormalige artilleriekazerne in de Gelderse plaats Ede. Hij maakte tot eind 2010 deel uit van het kazernecomplex Prins Mauritskazerne, waartoe ook de Van Essenkazerne, Mauritskazerne, Johan Willem Frisokazerne en P.L. Bergansiuskazerne behoorden.

Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Arthur_Koolkazerne 
Rijksmonument: https://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/monumenten/523487 
Jeoudekazerne: http://www.jeoudekazernenu.nl/kazernes-g-l/AKool/x-kool.html 
AtlasvanEde: https://www.atlasvanede.nl/thema-s/stadsontwikkeling/verleden-1900-nu/2000-heden/arthur-koolkwartier-kazerneterrein en https://www.atlasvanede.nl/mooi-ede/1-10-must-see-in-ede/04-het-arthur-koolkwartier 

Atlas van de leefomgeving
Check je plek. Hoe woon jij? Bekijk met één klik hoe jouw leefomgeving scoort. Je leefomgeving is namelijk belangrijk voor je gezondheid. Hoe is de luchtkwaliteit? Zijn er veel wegen in de buurt die geluidsoverlast geven? Is er veel groen in je omgeving waar je kunt ontspannen?

Atlas: https://www.atlasleefomgeving.nl/kaarten 

Badhuis
Een badhuis is een gebouw waar mensen zich kunnen baden en wassen.

Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/08-gezondheidszorg/badhuis/ 

Bankjes met een herinnering
Bankje op de hoek van de Klinkenbergerweg en de Eikenlaan met een verhaal uit de WO II. Op meer plekken in Ede staan herinneringsbankjes.

Indebuurt: https://indebuurt.nl/ede/toen-in/dit-is-niet-zomaar-een-bankje-en-hier-lees-je-waarom-niet~71706/ 
Bankjes in Ede: https://www.atlasvanede.nl/thema-s/kunst-en-cultuur/herinneringsbankjes 

Bananenkas World Food Center
Experimentele kweekkas, tijdelijk staand achter de Mauritskazerne.

Omroep Gelderland: https://www.gld.nl/nieuws/7142935/eerste-neder-banaan-hangt-aan-de-plant-in-ede 
Regio Foofvalley: https://www.regiofoodvalley.nl/actueel/nieuws/neder-banaan-voelt-zich-thuis-in-ede 

Barbara, St.
Voor zover bekend waren er in de Grote Kerk van Ede een viertal vicariën gesticht. Hiertoe behoort ook: St. Barbara vicare, gesticht op 20 maart 1504 ter ere van God, van Maria Zijn Moeder, het Heilig Kruis en de heilige Barbara in de parochiekerk van St. Johan Baptista te Ede.

Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2001-02.pdf en https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2000-04.pdf 

Barneveld, gemeentegrens met
Barneveld is een gemeente, ten noorden van de gemeente Ede.

Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2002-02.pdf en https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2001-02.pdf 

Beeckman (Elias) Kazerne
De Elias Beeckmankazerne is een voormalige legerkazerne in Ede. Hij maakte tot eind 2010 deel uit van het kazernecomplex Ede-Oost, waartoe ook de Simon Stevinkazerne behoorde.

Atlas van Ede: [ klik hier ]
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Elias_Beeckmankazerne 
Jeoudekazerne: https://web.archive.org/web/20130416044533/http://jeoudekazernenu.nl/Elias%20Beeckman/XBeeckman.html 
De leeuw van Ede (beeld): https://mijngelderland.nl/inhoud/specials/gelegerd-in-gelderland/de-leeuw-van-ede 

Beetrum, Groot
Fraaie, in oorsprong waarschijnlijk 17e eeuwse boerderij onder hoog, rieten wolfdak. Het woonhuis heeft links een uitgebouwde opkamer en vensters met goede roedenverdeling in de ramen en luiken. De achtergevel van de deel heeft gepotdekselde houten delen.

Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2012-04.pdf 
Rijksmonumenten: https://rijksmonumenten.nl/monument/14461/fraaie-boerderij-onder-hoog-rieten-wolfdak-groot-beetrum/ede/ 

Begraven in vroegere tijden
Over hoe in vroeger tijd in Ede begraven werd.

Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-1999-01.pdf 

Bekalken heidevelden in 2021
Het waarom van het vanuit ce lucht bekalken van bossen en heidevelden.

Gelderlander: https://www.gelderlander.nl/ede/meer-dan-1-miljoen-kilo-vermalen-schelpen-wordt-komende-tijd-uitgestrooid-boven-ginkelse-heide-dit-is-waarom~aacee39a/ 
Indebuurt: https://indebuurt.nl/ede/video/zo-ziet-het-bekalken-van-de-ginkelse-heide-eruit-video~95435/ 
Effect - Ede Stad: https://www.edestad.nl/lokaal/dieren/777509/bekalking-ginkelse-heide-pakt-positief-uit-voor-bosvogels 

Belgenmonument
Het Belgenmonument op de Edese Heide bij de Gelderse plaats Ede is een gedenksteen ter nagedachtenis aan het voormalige Belgische vluchtelingenkamp Vluchtoord Ede (V.O.E.) dat hier van 1915 tot 1918 was gevestigd.

Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Belgenmonument_(Ede) 

Belgische vluchtelingen
Tijdens de Eerste Wereldoorlog, tussen 1914 en 1918, vluchtten circa een miljoen Belgen de grens over naar Nederland. Deze vluchtelingen waren zowel burgers die vreesden voor het oorlogsgeweld en de wreedheden van de Duitsers, als militairen die ofwel deserteerden of van hun legereenheid waren afgesneden.

Canon: https://mijngelderland.nl/inhoud/canons/ede/belgische-vluchtelingen-op-de-hei 
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2016-01.pdf en https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2015-04.pdf en https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2014-04.pdf 
Wikipedia: (algemeen) https://nl.wikipedia.org/wiki/Belgische_vluchtelingen_in_Nederland_tijdens_de_Eerste_Wereldoorlog 

Bellen, Kapitein Hendrik 
Hendrik Joseph Bellen (Kerkrade, 30 mei 1884 – Assen, 11 april 1961) was een amateur-archeoloog. Hij maakte carrière in het leger en ontwikkelde belangstelling in de archeologie. In 1920 werd hij overgeplaatst naar Ede waar hij veel vondsten op de Eder Heide en Ginkelse Heide verzamelde. Het gebied werd destijds ontgonnen om de werklozen tewerk te stellen. Hij was medeoprichter van de Vereeniging "Oud-Ede".

Gemeentearchief: https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/14-personen/bellen-kapitein/ 
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Hendrik_Joseph_Bellen 

Belmont, Hotel
Hotel en conferentiecentrum tussen Ede en Lunteren.

Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/11-economisch-leven/belmont-hotel-en-congrescentrum/ 
Website: https://www.5050-belmont.nl/over-ons 

Bentinck, Graaf - van Waldeck-Limpurg
Was de laatste heer van de Kernhem. In 1970 is de Kernhem overgegaan naar de gemeente Ede.

Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Bentinck 

Bereikbaarheid
De bereikbaarheid is de toegankelijkheid van een gebied ofwel het gemak waarmee een gebied te bereiken is.

Kaart: https://geo.ede.nl/?@LODK 

Bergansiuskazerne
De P.L. Bergansiuskazerne is een voormalige legerkazerne in de Gelderse plaats Ede. Hij maakte tot eind 2010 deel uit van het kazernecomplex Prins Mauritskazerne. Het U-vormige gebouw is opgetrokken in zogenaamde zakelijk-expressionistische stijl, met elementen van de Amsterdamse School. De architect is hoogstwaarschijnlijk majoor eerstaanwezend ingenieur E. van der Staay.

Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/P.L._Bergansiuskazerne 
Rijksmonument: https://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/monumenten/523485 

Bestuur vanaf 1818
Over Ede na de Franse overheersing.

Canon: https://mijngelderland.nl/inhoud/canons/ede/gemeente-ede 

Bethanie, Stichting

Ouderenzorg met specifieke christelijke identiteit. Met persoonlijke en kleinschalige zorg en  huisvesting vlakbij het centrum in een groene wijk.

Website: https://www.bethanie.nl/ 

Bethanie, Ziekenhuis
Het allereerste ziekenhuis in Ede.

Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/08-gezondheidszorg/bethanie-ziekenhuis/ 

Bethelkerk
Gereformeerde kerk in Ede-Zuid.

Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Bethelkerk_(Ede) 

Bewaarschool, Protestantse
Zeven dames uit "de betere kringen" namen in 1864 het initiatief tot de stichting van een bewaarschool op protestants-chris- telijke grondslag. Er werd een vereniging opgericht met als doel "dat kinderen bene- den zeven jaar tegen een gering schoolgeld naar ligchaam en geest ontwikkeld zullen worden en eene zorgvuldige en liefderijke behandeling ondervinden". Bestond van 1864-1930.

Gemeentearchief: https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/09-onderwijs-en-wetenschappen/bewaarschool-protestantse/ 
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-1993-04.pdf 

Bezoek Ede 
Uitjes en agenda

Website: https://www.bezoek-ede.nl/ 

Bibliotheek, Openbare
Bibliotheek in Ede,

Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/10-cultuur-sport-recreatie-en-evenementen/bibliotheek-openbare/ 
Geschiedenis van: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-1998-02.pdf en https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-1998-03.pdf 

Bijenstal 't Immeloo
Bijenstal bij het begin van de Kreelsweg, nabij de N224.

Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2015-01.pdf 

Bijlsma, Allard
Dat ben ik dus: de maker van deze website. Geboren en getogen Edenaar, lang weggeweest, maar sinds 2014 terug in het prachtige Ede. Je kunt me altijd iets melden of vragen via [ dit formulier ]. Wil je meer over mijzelf te weten te komen kijk dan op mijn eigen website.

Meer info: www.allardbijlsma.nl 

Billiton
Mijnbouwbedrijf in Indonesië. Naamgever aan straat in Indische Buurt.

Mijnbouwbedrijf: https://nl.wikipedia.org/wiki/Billiton_Maatschappij 
Het eiland: https://nl.wikipedia.org/wiki/Belitung_(eiland) 

Binnenweg, Boerderij
Boerderij in de Klomp.

Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2014-04.pdf 

Binnenveld, Het | en de Kraats
Gebied tussen Ede en Wageningen en Veenendaal. Het recentelijk hier ontwikkelde natuurdeel heet: Binnenveldse Hooilanden. 

Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-1988-04-1.pdf en https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2015-04.pdf 
Hooilanden: https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=24989  
Hooilanden ontwikkeling: https://www.ede.nl/in-de-gemeente-ede/ede-in-ontwikkeling/ontwikkelen-binnenveldse-hooilanden 
Mooi Binnenveld: https://mooibinnenveld.nl/ 
Wandelingen: https://www.wandeleninede.nl/blog/binnenveldse-hooilanden 
Klompenpaden: https://klompenpaden.nl/klompenpad/?target=op%20de%20kaart 

Biodiversiteit
Biodiversiteit is een term die we gebruiken om de rijkdom van de natuur aan te duiden. Het gaat om de grote verscheidenheid aan dieren, planten, habitats en genen. Biodiversiteit zorgt door de interactie met omgevingsfactoren voor ecosystemen waarin organismen kunnen leven, zoals bijvoorbeeld de mens. We kunnen immers niet overleven zonder de natuur, en toch beschouwen we die als iets vanzelfsprekends.

Gemeente Ede: https://www.ede.nl/in-de-gemeente-ede/ede-in-ontwikkeling/biodiversiteit 
Kaart: https://geo.ede.nl/?@LODK 
Wikipedia: (algemeen) https://nl.wikipedia.org/wiki/Biodiversiteit 

Bitter, Willem Jan
(1850-1935) was rentmeester van de Kernhem van1882-1916. Door zijn uitstekende bosadministratie zijn veel gegevens bewaard zijn gebleven.

Zie in PDF over de Sijsselt: https://edepot.wur.nl/185887 

Blije Werelt, De
Conferentieoord tussen Ede en Lunteren.

Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/10-cultuur-sport-recreatie-en-evenementen/blije-werelt-de/ 
ErfgoedEde: https://www.erfgoedede.nl/kijlstra-verhalen/27-de-blije-werelt.html 

Bodebus
De bodebussen zijn van zilver en vervaardigd in 1795. De bodebus is het herkenningsteken van een ambtsbode. De ambtsboden brengen belangrijke documenten rond. In de middeleeuwen was de bodebus nog een echte bus, waarin een rol perkament paste.

Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/01-openbaar-bestuur/bodebus/ 
CollectieGelderland: https://www.collectiegelderland.nl/historischmuseumede/object/844b5f66-f7cc-8669-1486-9084aca5a82b 

Bodemvervuiling
Bodemverontreiniging is de term die wordt gegeven aan door de mens aan- of ingebrachte stoffen of materialen die van nature niet in de bodem of het grondwater voorkomen en (kunnen) leiden tot schade aan het ecosysteem. Bodemverontreiniging is een vorm van milieuverontreiniging.

Gelderse vervuilingskaart: https://geoweb.gelderland.nl/WebViewer/Index.html?configBase=http://geoweb.gelderland.nl/Geocortex/Essentials/REST/sites/Bodemverontreinigingen_v1/viewers/bodemverontreinigingen/virtualdirectory/Resources/Config/Default 
Terrein Gasfabriek: https://gelderland.sp.nl/nieuws/2004/06/vragen-over-vroegere-gasfabriek-ede 
Terrein Gelria: https://www.gelderlander.nl/de-vallei/gifgrond-gelria-verdwenen~abd49572/ 
Wikipedia: (algemeen) https://nl.wikipedia.org/wiki/Bodemverontreiniging 

Bombardement Parkweg
Over de bombardementen rond de Slag om Arnhem.

Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Monument_voor_bombardementsslachtoffers_(Ede) 
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2017-04.pdf 

Bondt, Bor de - bankje van
Bankje aan de Tra in het Edese Bos, aan de Kreelseweg.

Indebuurt: https://indebuurt.nl/ede/genieten-van/mysteries/mysterie-opgelost-dit-is-bor-de-bondt-naar-wie-deze-bank-is-vernoemd~100044/ 

Boomsoorten herkennen
Leer bomen herkennen.

Bomenbieb: https://bomenbieb.nl/boomsoorten/ 
Atlas van Ede: (iconische bomen) https://www.atlasvanede.nl/toen-en-nu/ede-algemeen-1/iconische-bomen 
Bomen herkennen: https://www.atlasvanede.nl/thema-s/landschap-2/planten-en-dieren-herkennen/bomen-herkennen 

Bosbedrijf Ede, Gemeentelijk
Beheerder van de gemeentelijke bossen.

Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2015-01.pdf en https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2015-02.pdf en https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2015-03.pdf 

Boot, burgemeester J.J.G.
Joost Johannes Gerardus Boot (Haarlemmermeer, 12 december 1902 - Oudemirdum, 20 januari 2002) was een Nederlands burgemeester.

Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/01-openbaar-bestuur/boot-burgemeester-jjg/ 
Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Joost_Boot 

Bossen rond Ede
Ede ligt aan de rand van de Veluwe.

Indebuurt: https://indebuurt.nl/ede/toen-in/mysterie-opgelost-waarom-er-zoveel-verschillende-bossen-zijn-in-ede~106072/ 
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-1975-01.pdf 

Braafhart, Kaatje (1826-1930)
Catharina Braafhart-Koudijs hielp als baker veel Edenaren op de wereld en was als 'Kaatje Braafhart' een bekend figuur in Ede.

Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/14-personen/braafhart-kaatje/ 
Indebuurt: https://indebuurt.nl/ede/edenaren/6-x-deze-edese-vrouwen-schreven-geschiedenis~96456/ 
Erfgoed Ede: https://www.erfgoedede.nl/nijenhuis-verhalen/145-kaatje-braafhart.html 

Brandschatting | 1580-1590
Een brandschatting is een (meestal hoog) bedrag dat een dorp of streek aan doortrekkende troepen moest betalen om te voorkomen dat dezen het dorp of de streek plunderden en in brand staken.

Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2016-01.pdf 
Wikipedia: (algemeen) https://nl.wikipedia.org/wiki/Brandschatting 

Brandweer en branden
Geschiedenis van de Edese brandweer.

Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-1975-01.pdf 
Branden in Ede: https://indebuurt.nl/ede/toen-in/9-x-grote-branden-in-ede~88921/ 

Brievenbussen PostNL
Waar vind je in Ede nog een brievenbus?

Overzicht: https://www.postnl.nl/locatiewijzer?q=Ede&f=0&c=0 

Broodzetting 19e eeuw
Broodzetting is de bepaling van een maximum van den prijs, tot welken het brood mag verkocht worden. Zij is een overblijfsel van een oude theorie, die van het 'onstaat­huishoudkundige' begrip uitging, dat de zorg voor de geregelde vervulling van de dagelijks wederkerende eerste levensbehoefte des volks, ook in gewone tijden en omstandigheden, een deel is van de zorg van den Staat in het al­gemeen, en dat deze niet kan worden over­gelaten aan de vrije nijverheid alléén.

Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2017-03.pdf 

Buitenlust
Hotel/restaurant aan de Stationsweg dat later bioscoop werd en zelfs jongerencentrum.

Gemeentearchief: https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/11-economisch-leven/buitenlust/ 
Zoekactie Gemeentearchief: https://gemeentearchief.ede.nl/zoeken?q=buitenlust 

Buitenzorg, Hotel/restaurant
Hotel/restaurant aan de Amsterdamseweg. Nu nog een restaurant.

Archief Oud-Ede: [ klik hier ] 
Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/11-economisch-leven/buitenzorg-hotel-restaurant/ 
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-1995-02.pdf 
Zoekactie Gemeentearchief: https://gemeentearchief.ede.nl/zoeken?q=buitenzorg# 

Buitenzorglaan
Laan in het noorden van Ede.

Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2018-03.pdf en https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2018-01.pdf en https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2018-02.pdf 

Burgemeestersbuurt
Buurt in Ede waar straatnamen zijn vernoemd naar burgemeesters en buurtrichters en -meesters.

Alle cijfers: https://allecijfers.nl/buurt/burgemeestersbuurt-ede/ 

Burggraaff, Reinier

In 1814 werd Reinier Burggraaff benoemd als waarnemend Marie (Burgemeester). De Schout, Notaris E.D. van Meurs volgde hem in 1818 op. Hij overleed in 1822.

Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/01-openbaar-bestuur/burggraaff-reinier/ 
Genealogie: https://www.genealogieonline.nl/stamboom-van-otterlo/I95364.php 

Busverbindingen

Erfgoed Ede: https://www.erfgoedede.nl/nijenhuis-verhalen/99-busverbindingen.html 

Buuren, Jan van
Edese verzetsstrijder. Omgekomen in 1945.

Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/14-personen/buuren-jan-van/ 

Buurten Ede
In en rond Ede waren vroeger meerdere zelfstandige buurten: Doesburgerbuurt, Veldhuizen en Maanen.

Alle buurten met inwonertal: http://www.weetmeer.nl/buurt/Ede/0228 
Bouwperiode per buurt: https://parallel.co.uk/netherlands/#13.09/52.03987/5.66581 

Buurt Maanen
Gebied rond de huidige Parkweg, ooit een zelfstandige 'buurt' ten zuiden van het dorp Ede. Nu onderdeel van Ede.

Gemeentearchief (tijdelijk uit de lucht): https://gemeentearchief.ede.nl/kennisbank/01-openbaar-bestuur/buurt-maanen/ 
Zandloper: https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-2018-04.pdf en https://www.oudede.nl/wp-content/uploads/De-Zandloper-1992-01.pdf  

Buurschappen
Buurschap of boerschap, maalschap, ledschap, gilde, noaberschap en in Latijnse bronnen burscapium, marca, villa, legio, collegium en concivium is de benaming voor zowel de in de middeleeuwen ontstane bestuursvorm in nederzettingen op het platteland in het oosten en noorden van Nederland, als voor die nederzettingen zelf.

MijnGelderland: https://mijngelderland.nl/inhoud/canons/ede/buurschappen 
Wikipedia: (algemeen) https://nl.wikipedia.org/wiki/Buurschap 
Erfgoed Ede: https://www.erfgoedede.nl/kijlstra-verhalen/123-ede-veldhuizen-buurschap-buurt-of-zelfs-buurtschap.html