De periode na de tweede wereldoorlog kenmerkt zich door de angst voor een mogelijke vijand uit het oosten. Deze periode wordt ook wel die van de Koude Oorlog genoemd. De vrijwillige leden van de Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) hadden na de WO II tot taak de bevolking voor te bereiden op en te helpen tijdens een mogelijke nucleaire oorlog. In de praktijk betekent dat dat de BVD zich richt op het communistische gevaar. Met de val van de Muur in 1989, kwam daar een einde aan. Alle recente foto's: (c) Allard Bijlsma.
Binnenlandse Strijdkrachten | 1944-1945
In 1944 werden de Nederlandse verzetsgroepen bijeengebracht binnen de Binnenlandse Strijdkrachten. Na de oorlog speelden ze een rol bij het opbrengen van NSB-ers en het verzorgen van orde waar dat nodig was. Nederland kende tijdens de oorlog zo'n 25.000 verzetsstrijders, maar in 1945 waren er wel 150-200.000 BS'ers. In 1949 werd de Binnenlandse Veiligheidsdienst opgericht, die een rol kreeg binnen de periode van de Koude Oorlog.
TOEN: 1945. Groep Binnenlandse Strijdkrachten, onder leiding van J. Heerikhuizen. Op de hoek van de Schoolstraat (verdwenen) en de Bergstraat, op het terrein van villa Sterrenberg. Bron: Historisch Museum Ede.
TOEN: 1945. Groep Binnenlandse Strijdkrachten, tijdens de bruiloft van C.Z. Bink en G. Bink-van Otterlo uit Ede. Bron: Historisch Museum Ede.
Molukkers in Ede | jaren '50
In 1951 arriveerden twee schepen vanuit de net geproclameerde Republiek Indonesië in de havens van Amsterdam en Rotterdam. Aan boord waren 12.500 KNIL-soldaten en hun gezinnen. De Nederlandse regering was naarstig op zoek naar plekken om deze mensen onder te brengen. Eén van die locaties werd het voormalige werkkamp bij kasteel Bruinhorst in Ederveen, de tweede was ook een ander voormalig werkkamp; kamp 't Schut tussen Ede en De Klomp. Het kasteel de Bruinhorst in Ederveen werd in 1954 ingericht als woonoord voor 19 Molukse gezinnen. Achter het terrein van het kasteel werden twee barakken gebouwd. De Molukkers woonden ongeveer twaalf jaar op de Bruinhorst. Later werden alle bewoners van de kampen gehuisvesd in beschikbare woningen in de regio. Hierbij werden onder meer 59 woningen gebouwd in de Staatsliedenbuurt in Lunteren. Het laatste gezin uit de Bruinhorst verhuisde in 1965 naar Lunteren. De woningen in Lunteren werden in de jaren ’80 door het Rijk overgedragen aan het CWS (Centrale Woningstichting), het huidige Woonstede in Ede. De woningen werden tevens grondig gerenoveerd. Hiervan profiteerden ook de 26 Nederlandse gezinnen die inmiddels samen met de 33 Molukse gezinnen de wijk bevolkten.
Bruinhorst is nu nog bekend als het kasteel in Ederveen.
Meer over kamp Bruinhorst: [ klik hier ]
Van kamp 't Schut is geen enkel restant meer terug te vinden.
Meer over kamp 'Schut: [ klik hier ]
In juni 2023 deed de reizende tentoonstelling 'Molukkers in Nederland' Ede aan en was toen te vinden op het Raadhuisplein.
De Molukken is een grote verzameling eilanden, verdeeld in een noordelijk en een zuidelijk deel. Alle eilanden behoren sinds 1950 tot het land Indonesië. In tegenstelling tot het grootste deel van Indonesië (islam), zijn veel inwoners christelijk. Door zogenaamde 'javanisatie' kwamen er veel moslims naar de Molukken, wat regelmatig tot conflicten leidde. Bron kaart: Wikipedia.
Militaire parade | video | 1970
TOEN: circa 1970. Militaire parade op Bevrijdingsdag op de N224 te Ede. Met koningin Juliana en ZKH Prins Bernhard. Bron: Polygoon-journaal.