De Stingerbol (1 op de kaart) op het terrein van de voormalige Johan Frisokazerne (2 op de kaart) in Ede, was voorheen een oefencentrum voor de luchtdoelartillerie. Binnen stond een simulator om te oefenen met het Stinger-raketsysteem. De Stinger dome, zoals het bouwwerk officieel heette, is gebouwd in 1984, in 1985 in gebruik genomen en functioneerde tot 2008. De stingerraket wordt gelanceerd door een lanceermotor, die de raket een aantal meter uit de schietbuis stuwt. Hierna treedt de vluchtmotor in werking, die de raket op topsnelheid brengt. Bij het verlaten van de schietbuis, klappen er aan de raketkop twee stuurvinnen uit en aan de achtereinde vier stabilisatievinnen, die ervoor zorgen dat de raket een stabiele en trefzekere baan volgt. Met de raket konden helicopters en vliegtuigen worden geraakt. Later werd het interieur van de dome ontmanteld door Defensie. Het statief van het projectiesysteem is binnen nog grotendeels aanwezig. In 2022 zijn de laatste stinger-raketsystemen die Nederland nog bezat, geschonken aan het land Oekraïne. Alle foto's: Allard Bijlsma.  

De Stingerbol

Momenteel vinden er met regelmaat muziekconcerten en kunst-exposities plaats. Zie hiervoor: https://www.stingerbol.nl/.  De Stingerbol wordt ook gebruikt binnen de (promotionele) activiteiten van het World Food Center. Het staat op loopafstand van de nieuwe locatie (2024) van het station Ede-Wageningen (4) en ligt pal achter de Frisokazerne. (3  op de kaart) is de Mauritskazerne en (5) het voormalige ENKA-bedrijfsterrein. Tussen de Frisokazerne en de Stingerbol stond vroeger het Arsenaal. Rondom de Stingerbol komen huizen (oostkant) en kantoren (westkant). Bij de Stingerbol is nu het P&R-parkeerterrein. In 2025 opent er een parkeergarage bij het nieuwe station en zal deze tijdelijke P&R weer verdwijnen. Basiskaart: openstreetmap.org.

De omgeving rond de Stingerbol verandert elke maand. Vanaf 2023 wordt er rond de Stingerbol gebouwd worden. Inmiddels staat er een tomatenkas.  Deze 6 foto's: situatie eind 2022.

Rondje Stingerbol

Klik op een foto voor een vergroting en een diashow. Deze foto's: 2021 en 2022.

In deze kaart kun je in- en uitzoomen met muis, mousepad of vingers (iPad/ telefoon) en de kaart verslepen.

Het interieur van de Stingerbol

Beelden van een expositie in maart 2020. Duidelijk te zien is de mast van de 360-gradenprojector, die rondom op de bol een beeld kon geven van de lucht. Militairen konden dan met een stingerraket op de schouder, een aanval op een binnenkomend vliegtuig simuleren. De tentoonstelling rond het thema 'Vrijheid' toonde de bol in het donker, waarbij je met een zaklantaarn de kunstvoorwerpen zelf kon aanlichten. De drie meer verlichte foto's heb ik gemaakt, toen de buitendeur even open stond.

De Democratiefabriek in de Stingerbol | 2023

In juni 2023 was er in de Stingerbol een interactieve tentoonstelling over overheid en democratie. De activiteiten zijn ontwikkeld door Jan Durk Tuinier en Geu Visser van de stichting Vredeseducatie.

In deze afbeelding kun je 360 graden rondkijken. Opname: juni 2023.

Expositie 'Aardsignalen' | 2024

Kunstcollectief Dorreroosjes exposeerde in september 2024 met de landschappelijke installatie ‘Aardsignalen’ in de  Stingerbol. Vanuit hun verwondering over en reflectie op de omgang met onze natuurlijke omgeving maakten Dorreroosjes ‘Aardsignalen’, een werk dat de verhouding bevraagt tussen de mens en de aarde. Dit landschap van staanders nodigt uit tot dwalen, kijken en luisteren, en waar de één de staanders als totems of antennes ervaart, lijken deze voor anderen bakens uit het antropoceen (geen officieel tijdperk). Het werk is opgebouwd uit o.a plastic wegwerpverpakkingen, gevonden wieldoppen en frames van oude lampenkappen, bedekt met een dun laagje aarde. Een directe verwijzing naar consumentisme en verspilling.